دکترعلی اکبر گرجی اَزَندَریانی : در حکمرانی استاندارد، شهروند خلاق و مشارکت‌کننده به رسمیت شناخته می‌شود
رئیس انجمن حقوق اساسی با تبیین گونه های زمامداری و در توصیف مولفه‌های حکمرانی شایسته اظهار داشت: حکمرانی که مفهوم و نظریه حقوق و آزادی‌ها را برای انسان به رسمیت نمی شناسد، نقطه مقابل حکمرانی شایسته است. این سنخ حکمرانی غیراستاندارد و قانون‌ستیز است. در حکمرانی غیراستاندارد، شهروند خلاق و مشارکت‌کننده به رسمیت شناخته نمی‌شود.
وی با بیان اینکه نخستین شاخص سنجش شایستگی، نقش حکومت‌ها در کاهش یا افزایش دردها و رنج‌های مردم است افزود : حکومتی که به میزان قابل توجهی رنجِ بودن را برای همه مردم کاسته باشد، شایسته است، خواه ظاهری دموکراتیک داشته باشد، خواه به ظواهر سلطنت یا امارت مزین گشته باشد. عمر انسان کوتاه‌تر از آن است که در پی سراب‌های تخدیری باشد..
وی گفت : وظیفه حکمرانی کاهش آلام شهروندی است حال انکه ماحصل برخی از حکمرانی‌ها برای مردم چیزی جز درد و رنج و تحمل حقارت‌های مکرر نیست. پرهیز از غرور، تعصب، توهم و خودفریبی و جهل مرکب زمینه اجتناب از تکثیر مشقت خواهد بود.
دکتر گرجی ریشه اعتراضات و خیزش آزادی‌خواهانه مردم را تولد یک فنومن به نام نادیده‌انگاری یا انکار دانسته و گفت: انکار دیگری، حذف متفاوت‌ها، ندیدن یا ریز دیدن غیر، بی‌شک ناشی از قدرت زدگی و مولود بی توجهی به مفاهیمی مانند کرامت انسانی، حقوق، آزادی‌ها، قانون اساسی، جمهوریت، اسلامیت، انسانیت، اخلاق و ایران است
وی در تبیین ریشه اصلی بحران ها گفت : نظام سیاسی باید به صورت سیستماتیک به حقوق و آزادی های بنیادین احترام بگذارد. بنیادی‌ترین حق، حق حیات و کرامت انسانی است. رسالت حکمرانی هم صیانت از جان و مال شهروندان است؛ چنانچه در اصل ۲۲ قانون اساسی تصریح شده است. پرسش این است که آیا در حال حاضر جان، مال، حیثیت، کرامت و حقوق همه ایرانیان بدون استثنا از مصونیت برخوردار است؟
گرجی ضمن ادای احترام به همه شهدای راه آزادی، بویژه شهیدان جنبش حق‌طلبانه زن، زندگی، آزادی اضافه کرد: باید صدای مطالبات شهروندان را بهنگام شنید. نسل ما برای اینکه نقد کوچک را بیان کند، هزاران بار آن را در لفافه می پیچید و در آخر هم کسی نمی‌فهمد چه می‌گوییم، اما این نسل پاک و شجاع و شریف فعلی، بدون هیچ نقاب، تزویر و ریاکاری سخن می‌گوید و مطالبات خود را فریاد می‌زند. باید قدر این نسل را دانست..
مطمئنم این نسل ایران را می سازد و شعار «زن، زندگی آزادی، مرد، میهن، آبادی» شعار سازندگی است. این شعار پر از شعور و فضیلت است. اگر بدون تعصب خود را با مطالبات نسل نو هماهنگ کنیم اتفاق‌های مبارکی رخ می‌دهد.
وی عمل نکردن به وعده‌های داده شده را در چرایی بحران اخیر موثر دانست و ادامه داد: وقتی کاندیداها در ایام انتخابات برای رسیدن به عرصه قدرت وعده می‌دهند ولی برای تعهدات خود ارزشی قائل نیستند، این نوع از حکمرانی با موازین دینی، اخلاقی و مردم‌سالار سازگار نیست. وقتی در انتخابات ریاست جمهوری، آقای رییسی می‌گوید، فضای مجازی را محدود نمی‌کنیم، ولی در عمل کاملا خلاف آن را مشاهده می‌کنیم، چیزی جز احساس تحقیر و نفرت به مردم دست نمی‌دهد.
وی اصرار بر سلوک قدمایی حکمرانی را در دوران کنونی ناصحیح و مخرب دانست و افزود: آشتی با مفهوم انسان مدرن و خردمند و به روزرسانی ساختارها و باورها برای درک زیستن در زمانه و توجه به اراده و خواست مردم ضرورت حیاتی دارد. در غیر این‌صورت و طبیعتا، شکاف بین دولت و ملت پدیدار شده و این شکاف‌ها جامعه و حکومت را گرفتار سیلاب‌هایی می‌کند که ایران را هم به خطر می‌اندازد.
دکتر گرجی با تعبیر اینکه هر قانونی محترم و مشروع نیست افزود: قانون ناقانون یعنی قانونی که از فلسفه وجودی خود (تامین حقوق و آزادی‌های مردم) و خیر عمومی فاصله گرفته است. قانون ناقانون و حق‌ستیز از شرافت لازم برای اطاعت برخوردار نیست. از این‌رو، تمکین به قانون ناعادلانه با منطق عقلانی، حقوقی و اخلاقی ناسازگار است.
وی افزود : امنیتِ مخل آزادی شهروندان بر ضد خود عمل می‌کند و اصلا امنیت نیست. مانند این است که مرگ را بر کسی تحمیل کنی و سپس از امنیت و آرامش او سخن بگویی. امنیتی که کرامت انسانی، آزادی‌های فردی و گروهی شهروندان را به محاق ببرد، پشیزی نمی‌ارزد.
دکتر سید حسن موسوی چلک: فاصله بین حکمرانی و مردم باید ترمیم شود / حکمرانی به رسانه های آزاد و نخبگان مستقل اهمیت دهد
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران گفت: دولت باید فضای مطالبه‌گری را به رسمیت بشناسد و اگر نخبگان پرسشگری کنند نباید حذفشان کرد. دولت‌ها باید رسانه و نخبگان را به رسمیت بشناسند؛ چراکه مردمی داریم که پرسشگر و آگاه تر شدند. نسل امروز نسل آگاه تری است و این نسل به راحتی همه چیز را قبول نمی‌کند. مردم مدنی‌ترین شکل اعتراض را با شعار “زن، زندگی، آزادی؛ مرد، میهن، آبادی” دارند.
سید حسن موسوی با بیان اینکه «آن‌چه که امروز می‌بینیم خشم پنهانی است که از گذشته باقی مانده است» تاکید کرد که دولت‌ها باید شنوایی داشته باشند و به رسانه‌های آزاد و منتقد امکان فعالیت دهند و حقوق شهروندی را به رسمیت شناسند.
وی با تاکید بر زمینه های ایجاد اعتماد عمومی تصریح کرد: ما هنوز نمی‌دانیم پلاسکو، کشتی سانچی، کوی دانشگاه و… چه شد؟ عرصه فضای مجازی هم بسته شد؟ خشم را چگونه نشان دهند که صدای شهروندان را بشنوند؟
وی با بیان اینکه دانش‌آموز تخریب گر نیست، گفت: این نسل، مطالبه‌گر حقوق واقعی خود است؛ دانش‌آموز امروز می‌گوید احترام جای خود و حق من هم جای خود محفوظ و محترم باشد.
موسوی تاکید کرد: وقتی درک متقابل نباشد اتفاقاتی می‌افتد. مراجع ما موضع‌گری شفاف نکردند و به جای آن آقایان علی کریمی و علی دایی و همایون شجریان به میدان آمدند. به چه استنادی پاسپورت همایون شجریان و علی دایی را گرفتید؟ وقتی این فضا را ایجاد می کنیم باید بپذیریم آستانه تحمل مردم یک حدی دارد و مردم دیگر سکوت نمی‌کنند..
موسوی چلک با تاکید بر اینکه «روش های رسمی مطالبه گری را باید بپذیریم» خاطرنشان کرد که فاصله بین ملت‌ها و دولت‌ها به راحتی کم نمی‌شود و تا زمانی که در یک سطح برابر ننشینیم نتیجه نمی‌گیریم.
دکتر رحیم محمدی: زبان جنبش مردم، گویای احترام به حکومت قانون و دمکراسی است / لیدرهای چند موقعیتی حقوق و ارزوهای مردم را با نمادها و شعارها بیان می کنند
نماینده انجمن جامعه شناسی ایران با تحلیل جامعه نشاختی از وقایع اعتراضی اخیر مردم اظهار داشت: در این برهه باید مقتضیات «انسان عصر» را در زیست بوم مجازی و عصر ارتباطات دریابیم. این انسان با انسان چند دهه قبل متفاوت است. باید به تعاملات و مطالبات انسان جدید و شهروند در این مقطع تاریخی توجه کنیم. این تغییر و تحول در بررسی جنبش ها و انقلاب های معاضر ضروت دارد.وی به تببین جمعی بودن و عمومی بودن جنبش اخیر اشاره کرده و گفت :رویاها و ارزوهای مشترک مردم در این روزها به زبان های مختلف مطرح می گردد .عموم مردم در ساختن این زبان شریک هستند و با تفاهم و اجماع گفتگوی ازاد و مستقل بین مردم شکل می گیرد . هر چند ما در وضعیت فقدان گفتمان حقوقی هستیم.اما مردم به زبان خویش ارمان های خود را بازگو می کنند. نظیر انچه در کمپین ” برای …” اتفاق افتاد که تبلور اراده مردم به زبان های مختلف بود و در واقع توقع و خواست مردم را نمایندگی میکرد.
وی با بیان اینکه باید الگوی حکمرانی به سمت توجه به حقوق و مطالبات شهروندان پیش رود گفت : مدل دولت های قدیم یا مشروطه یا مطلقه سبکی از زیست سیاسی در مقطعی از تاریخ حکمرانی کشور بوده و ان چه در مورد آینده ایران قابل پیش بینی است ظهور یک “دولت جامعوی” است.مدلی که حقوق و ازادی ها و مطالبات شهروندان محور اصلی باشد.
وی با تاکید بر ماهیت مردمی حرکت اعتراضی افزود :در این مرحله از تاریخ جنبش‌های ایران، امکان‌ها و شرایطی ظهور کرده‌اند که «گفتار» و اجزاء و عناصر سازنده‌ی گفتار و معنا، به مراتب بیشتر از «کردار» و «نهاد» کار می‌کنند. منظور من از گفتار هم فقط سخن گفتن یا شعار تولید کردن نیست و البته که در این بُرهه سخن گفتن و گفتگو و تحلیل و نقد به مراتب گسترده‌تر و عمیق‌تر شده است، بلکه منظورم همه‌ی نمادها (سمبل‌ها) و نشانه‌ها و موسیقی و مطالبات و رؤیاها و آرزوهای مشترک است که همگی بخشی از زبانِ جنبش هستند. امروزه زبانِ جنبش همه یا اغلب خانه‌ها و محفل‌ها و جلسات و کلاس‌های دانشگاه و مدرسه و فضای بازارها و مساجد را گشوده است و جنبش به پدیده‌ای تبدیل شده است که هر کسی که اهل گفتن است، نمی‌تواند از آن نپرسد و از آن حرف نزند و نسبت به آن موضع نگیرد. شاید امروز برحسب داده‌ها و تجارب فعلی بتوان گفت؛ خانه‌ای در ایران باقی نمانده است که حرف جنبش و اعتراض و سیاست و آینده در آن زده نشود. وقتی گفتاری همه‌ی خانه‌ها را فرا می‌گیرد، یعنی شهر و جامعه دارند چیزهایی را ویران می‌کنند و چیزهای دیگری را می‌سازند. امروز در همه جای ایران درباره‌ی اعتراض و تظاهرات و سیاست و سیاستمداران و سرنوشت خود و کشور حرف می‌زنند و کنشگران و گویشگران، همدلانه یا ناهمدلانه، بحث و نقد و پرسش را پیش می‌کشند یا گاهی سکوت می‌کنند و به فکر فرو می‌روند. به طوری که در یک ماه اخیر بقیه حرف‌ها و سخن‌ها موقتاً کنار گذاشته شده‌اند و فقط حرف جنبش همه فضاها و مناسبت‌ها و گروه‌ها و سازمان‌ها و شرکت‌ها و رسانه‌ها را تسخیر کرده است.
همچنین ببینید:
حق اعتراض در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده و باید روش‌های اعمال آن مشخص شود
نشست هم اندیشی مراکز اندیشه ورزی و نهادهای تخصصی مدنی کشور پیرامون مطالبات معترضین و نفی خشونت
