رئیس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای ایران، سطح هجمه به نهاد وکالت را بیسابقه ارزیابی و تاکید کرد وکالت مستقل جزء ارکان عدالت قضایی است و هجمهها به استقلال نهاد وکالت، عملا به فرایند دادرسی در کشور صدمه وارد میکند.
دکتر کوشا در مراسم رونمایی از ساختمان جدید کانون وکلای دادگستری گیلان، با اشاره به اینکه عدالت قضایی یک فرایند است، خاطرنشان کرد: این فرایند در امور کیفری قبل از اعلام جرم شروع میشود و تا پایان حکم و در امور حقوقی نیز از تقدیم اظهارنامه تا پایان حکم ادامه دارد.
ما به دنبال یک عدالت قضایی هستیم. این عدالت قضایی که به صورت فرایند است ساز وکاری دارد. ساز و کاری براساس آن چیزی است که جهان امروز به آن رسیده است.
دکتر کوشا با تاکید به دشواری تحقق عدالت قضایی، خاطرنشان کرد: عقلای بشریت به این جا رسیدهاند که در فرایند عدالت قضایی فقط نباید حاکمیت نقشآفرین باشد. این بحث را از نظر فلسفی ببینید تا تصدیق کنید که دعوای ما دعوای علمی است. من به عنوان مسئول اتحادیه که منتخب مدیران کانونها هستم و به نمایندگی از جامعه ۶۰ هزار نفری وکلا بحث علمی میکنم. حاضرم در اینباره به مباحثه بنشینم یا طرف بحث را قانع میکنم یا خود قانع میشوم.
وی در ادامه بیان کرد: عدالت یک مفهوم فلسفی است. اگر خوب دقت کنیم درمییابیم که بشر مکانیسمی را برای تحقق این مهم طراحی کرده است. سوال اصلی در طراحی این سازوکار این بوده که فارغ از نظام سیاسی کشورها و با توجه به کرامت ذاتی انسان، وقتی بخواهیم درباره ناموس و جان و مال بشر قضاوت کنیم باید چه پیششرطهایی را رعایت کنیم؟
این حقوقدان اظهار کرد: نهایتا مبنا بر این قرار گرفته که برای تحقق عدالت باید مشترک عمل کنیم. یعنی حاکمیت از یک طرف و نهادهای مردمی از سوی دیگر در این زمینه نقشآفرینی کنند.
وی در ادامه با تخصصی دانستن امر قضاء، گفت: باید بدانیم که موضوع قضاوت موضوعی تخصصی است همانطور که در اتاق عمل متخصص را وارد میکنید و خانواده مریض را پشت در نگاه میدارید، تصور از دادگاه نیز باید چنین باشد.
دکتر کوشا افزود: شعبات دادگستری ما همچون اتاق عمل باید خالی از افراد غیر متخصص باشد. کسانی باید وارد شوند که تخصص داشته باشند اما متخصصانی که در آن موضوع پرونده دخالت میکنند نباید همگی از سوی همه از حاکمیت باشند. چون قضاوت یکسویه میشود. قرار است در آن اتاق بیطرفانه و مستقل نظر دهیم. اگر افرادی که پرونده را جراحی میکنند که حقی را احیا کنند، همه به حاکمیت وصل باشند خروجی چه می شود؟ استقلالی وجود ندارد. همه از خودمانند. قاضی از خودمان، پلیس از خودمان، وکیل از خودمان؛ متهم به سوی چه کسی دست دراز کند؟ کسی که متهم است به دادگاه پناه آورده و قانونا و شرعا از حقوقی برخوردار است، چگونه باید حق را احیا کرد؟
کوشا در ادامه تصریح کرد:کدام کشور است غیر از ایران که دو نهاد وکالت دارد؟ من به شما میگویم هیچ کجای دنیا چنین نیست که یک امر را دو نهاد اداره کنند. آیا وکیلی که از حاکمیت پروانه بگیرد میتواند با صراحت شجاعانه از حق دفاع کند؟ اگر او با برخی نظرات حاکمیت همراه نباشد تضمینی برای ادامه کارش وجود دارد؟
ما حرفمان این است. در فرایند عدالت قضایی به این نکته معتقدیم و در همه کشورها نیز این را میگویند که باید راه را چنان هموار کنیم که قاضی هر چه کمتر اشتباه کند. وکیل دقیقا در همین راستا عمل میکند. نقش او اساسا ممانعت از اشتباه قاضی است.
رییس اسکودا در پایان مسئله آزمون وکالت را مستقل از اختلافنظرهای موجود بر سر آئیننامه جدید قانون استقلال، قابل برگزاری دانست و گفت: الان بیش از ۸۰ هزار نفر داوطلب، به دلیل مانعتراشی برخی بخشهای قوه قضائیه عملا معطل ماندهاند. هیچ کس نباید سرنوشت این جوانان را برای تحمیل نظرات و منویات خود گروکشی کند.
همچنین در این جلسه دکتر نظرینژاد ، رییس کانون وکلای دادگستری گیلان بر ضرورت وجود نهادهای مدنی تاکید کرد و گفت: تقویت نهادهای اجتماعی و صنفی و مدنی و خیریه منجر به شکلگیری جمعهایی میشود که از انزوا و فردگرایی خودخواهانه جلوگیری و زمینه ایجاد یک رؤیای جمعی و پیگیری مطالبات گروهی و آینده ارزشمند را فراهم میآورد. اینان حاضرند از منافع فردی خود بگذرند و برای رویای مشترک و آینده بهتر هزینه بدهند.