آنچه در برابر شماست تلاش همکاران ما در کمیسیون تدوین قوانین و تنقیح مقررات کانون وکلای دادگستری فارس ، بوشهر وکهگیلویه و بویر احمد است که با ضیق وقت حاکم بر تنظیم این پیش نویس -که همکاران معزز وقوف کامل بر آن دارند – و تلاش کم نظیر این عزیزان حضورتان تقدیم می گردد ؛ حاصل تلاش این کمیسیون در چهار کمیته تخصصی ۱- تشکیلات ۲- دایره آزمون ، آموزش و ترفیعات ۳- تخلفات ۴-معاضدت قضایی متجلی گردیده که با تجربه بدست آمده از اجرای قوانین مربوطه و احساس نارسایی برخی از مواد قانونی مصوب در طی این سالیان به رشته تحریر در آمده است ؛ بدیهی است آنچه در این مجموعه آمده تعالی و اصلاح قوانین و مقررات پراکنده ایست که تا کنون در باب وکالت در دادگستری وضع گردیده فارغ از آنکه نکات ذکر شده دراین پیش نویس ، در قانون و یا آیین نامه وکالت درج گردد ؛ امید است همکاران محترم وکلای فرهیخته دادگستری ، قضات عالیقدر و جامعه حقوقدانان گرانقدر کشور کانون وکلا را در این مقطع حساس یاری نموده و نظرات سازنده خود را جهت اصلاح قانون وکالت و انعکاس آن به قوه محترم قضاییه با نشانی الکترونیکی fars @ iranbar.org و یا نشانی پستی کانون به آدرس شیراز ، خیابان قصردشت ، نرسیده به خیابان ولی عصر در اختیار ما قرار دهند.
بخش اول : کلیّـات
ماده ۱ :
وکالت حرفه ای است که تنها افراد واجد شرایط این قانون به منظور حفظ حقوق افراد جامعه و تضمین حق دفاع بطور مستقل به آن می پردازند .
ماده ۲ :
کلیه مشاورین حقوقی موضوع ماده ۱۸۷ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تحت پوشش کانونهای وکلای دادگستری محل اشتغال خود قرار می گیرند .
ماده ۳ :
تنها وکلای واجد شرایط مقرر در این قانون حق وکالت در دادسرا و دادگاههای دادگستری و دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضائی عمومی و اختصاصی رادارند . وکلای معلق و اشخاص ممنوع الوکاله و بطور کلی کسانی که واجد شرایط این قانون و پروانه مجاز از کانونهای وکلای دادگستری نباشند ، حق تظاهر و مداخله درامر وکالت را ندارند . اعم از اینکه عناوین تدلیس ازقبیل مشاورحقوقی یا نمایندگی اختیار کنند یا به وسیله شرکت یا سایر عقود یا عضویت در موسسات خود رااصیل در دعوی قلمداد نمایند و یا با تاسیس شرکتها و موسسات حقوقی عملاً درکار وکالت و مشاوره حقوقـی مداخله نمایند . متخلف به حبس تعزیری ازسه ماه تا شش ماه محکوم خواهد شد .
تبصره ۱ = مقـررات فـوق مانع وکالت وکلای دادگستری درسایرمراجع نخواهد بود .
تبصره۲ = هیچ نهاد دولتی یا غیردولتی بدون مجوز کانون وکلا ، حق تاسیس یا ثبت موسسه با موضوع خدمات حقوقی را ندارد .
ماده ۴ :
وزارتخانـه ها ، مو سسـات دولتی و وابستـه به دولت ، نهادهـا و موسسـات عمـومی غیر دولتی ، شهرداری ها و بانکهای دولتی می توانند علاوه بر استفاده از وکلای دادگستری برای طرح هرگونه دعوای حقوقی یا دفاع و تعقیب دعاوی مربوط از کارمندان رسمی شاغل خود با داشتن یکی از شرایط زیر به عنوان نماینده حقوقی استفاده نمایند .
الف = دارابودن لیسانس در رشته حقوق با دوسال سابقه کارآموزی در دفاتر حقوقی دستگاههای مربوط .
ب = دوسال سابقه کارقضایی یا وکالت به شرط عدم محرومیت از اشتغال به مشاغل قضاوت و وکالت ، تشخیص و احراز شرایط یادشده به عهده بالاترین مقام دستگاه اجرائی سازمان یا قائم مقام قانونی وی خواهد بود .
ارائه معرفی نامه نماینده حقوقی و تاییدیه بالاترین مقام دستگاه اجرائی به مراجع قضائی الزامی است و کلیّه مراجع قضائی باید از پذیرش افرادی که واجد شرایط فوق نیستند امتناع نمایند .
ماده ۵ :
اشخاصی که واجد معلومات کافی برای وکالت باشند ولی مجوز وکالت در موضوع مورد نظرنداشته باشند اگر بخواهند برای اقرباء نسبی یا سببی خود تادرجه دوم از طبقه دوم وکالت نمایند می توانند در سال سه نوبت از کانون وکلای دادگستری محل تقاضای صدورمجوز وکالت اتفاقی نمایند .
ماده ۶ :
وکلا مکلفند در محلی که کانون وکلا برای آنها تعیین می نماید دفتر وکالت دایر نمایند . تاسیس دفتر وکالت ونیز تمرکز امور وکالتی در غیر از محل تعیین شده ممنوع است . این امر مانع قبول وکالت توسط وکیل درسایر حوزه ها نخواهد بود .
تبصره = کسانی که دارای رتبه قضائی بوده اند یا به هرنحو به امرقضاوت اشتغال داشته اند همچنین کارکنان اداری قوه قضائیه که پس از قطع رابطه استخدامی مجوز وکالت اخذ می نمایند به مدت سه سال در آخرین شهرهای محل خدمت خود حق وکالت نخواهند داشت . مبداء ممنوعیت انتقال از شهر محل خدمت یا قطع رابطه استخدامی خواهد بود .
ماده ۷ :
وکالتنامه وکلای دادگستری و سایر اوراق مربوط به وکالت باید مطابق نمونه ای باشد که اتحادیه سراسری کانونهای وکلا تعیین می نماید . وکالتنامه های تنظیمی به وسیله وکلای دادگستری یا تصویر مصدق آنها در کلیّه مراجع قضایی ، انتظامی ، ثبتی ، اداری و مراجع اختصاصی معتبر است .
ماده ۸ :
درمرحله تحقیق و سایر مراحل دادرسی متهم درکلیه موارد ازحق دفاع و استفاده از خدمات وکیل دادگستری برخورداراست – وکیل می تواند درهرجلسه تحقیق حضور داشته باشد و درجلسه مطالبی را که برای کشف حقیقت و دفاع از متهم و تسریع در رسیدگی یا اجرای قوانین لازم بداند متذکر گردد . اظهارات وکیل درصورتجسله منعکس می گردد .
ماده ۹ :
وکیل از احترام و تامینات شغل قضا برخوردار است – هرکس نسبت به وکیل دادگستری درحین وظیفه یا به سبب آن توهین نماید یا درانجام وظیفه وی اخلال نماید یا امری را برخلاف حقیقت به وی نسبت دهد به حبس از ۹۱ روز تا ۶ ماه حبس محکوم خواهد شد . درصورتی که مقام قضائی مرتکب این امر شود علاوه برمجازات فوق الذکر از سوی دادگاه انتظامی قضات به یک درجه تنزل شغلی محکوم می گردد .
ماده ۱۰ :
به منظور ایجاد هماهنگی دراجرای وظایف کانونهای وکلای دادگستری و نیل به اهداف پیش بینـی شده در این قانون ، اتحادیه سـراسری کانونهای وکلای دادگستـری ایــران ( اسکودا ) بصورت موسسه غیر انتفاعی با شخصیت مستقل از کانونهای وکلای دادگستری ، بموجب اساسنامه ای که به تصویب مجمع عمومی مرکب از اکثریت اعضای هیات مدیره کانونهای عضو میرسد تشکیل می شود .
ماده ۱۱ :
به منظور ایجاد وحدت رویه و نظارت برآراء و تصمیمات دادگاههای انتظامی کانونهای وکلا ونیز رسیدگی به تخلفات اعضاء هیات مدیره کانونها در امور مربوط به سمتشان وهمچنین تصمیمات هیات مدیره ، دادگاه عالی انتظامی وکلا دراتحادیه کانونهای وکلای دادگستری ایران تشکیل می شود .
تبصـره =کانـونی کـه عضـو اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران ( اسکودا ) هم نباشد ، مفاد مزبور در مورد آن لازم الاجرا است .
ماده۱۲ :
دادگاه عالی انتظامی وکلا مرکب از پنج عضو خواهد بود که توسط مجمع عمومی اتحادیه از میان وکلایی که واجد شرایط عضویت در هیات مدیره باشند برای مدت چهار سال انتخاب می شوند . دادگاه باحضور کلیه اعضاء رسمیت می یابد و درصورت غیبت عضو اصلی ، عضو علی البدل جایگزین عضو غایب خواهد شد . تصمیم اکثریت اعضاء ملاک عمل خواهد بود . آراء دادگاه مزبور در مورد تخلفات وکلا در صورتی که مبنی بر محکومیت به مجازاتهای درجه چهار به بالا باشد و در مورد تصمیمات هیات مدیره در هر صورت ظرف ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ رای قابل اعتراض در دادگاه عالی انتظامی قضات خواهد بود .
تبصره ۱ : تعـداد شعـب دادگاه انتـظامی و محل استقرار آنها با تصویب مجمع عمومی اتحادیه می باشد .
ماده ۱۳ :
به منظورحمایت و پشتوانه آتی وکلا در دوران کهولت و ازکارافتادگی و تامین معیشت خانواده آنها پس از فوت ، صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری ، بر اساس قوانین و آئین نامه های موجود تشکیل میگردد .
ماده۱۴ :
قوه قضائیه می تواند جهت تامین کادر قضائی خود از وکلای دادگستری استفاده نماید دراین صورت سوابق وکالت پایه یک جزء سابقه قضائی شخص محسوب و براساس آن رتبه قضائی شخص معین خواهد شد .
بخــش دوم : تشکیلات کانون وکلا
ماده ۱۵ :
کانون وکلای دادگستری موسسه ای است مستقل و دارای شخصیت حقوقی که در مرکز هر استان تشکیل می شود . در نقاطی که تاکنون کانون وکلا وجود نداردتشکیل کانون مشروط براین است که درآن حوزه حداقل ۲۰۰ نفر وکیل دادگستری که ۱۵۰ نفر از آنها دارای پروانه وکالت پایه یک باشند به شغل وکالت اشتغال داشته باشند و تاوقتی که عده وکلا به حد نصاب مزبور نرسیده وکلای دادگستری آن حوزه تابع مقررات و نظامات نزدیکترین کانون وکلای دادگستری به مرکز استان مزبور خواهند بود .
تبصره =چنانچه در مرکز استانی شرایط مندرج در مادهء مزبور حاصل گردد و وکلای شاغل در آن استان خواهان تشکیل کانون نباشند و یا شرایط تشکیل فراهم نباشد تابع نزدیکترین کانون وکلای دادگستری به مرکز آن استان خواهند بود .
ماده۱۶ :
وظایف و اختیارات کانون وکلاء به شرح زیر است :
۱- صدور پروانه وکالت وکارآموزی برای افراد واجد شرایط .
۲- نظارت براعمال حرفه ای وصنفی وکلا و کارآموزان .
۳- آموزش وکلا و کارآموزان و تمهیدموجبات ترقی علمی و اخلاقی وترفیع آنها .
۴- ارشاد و معاضدت قضائی .
۵- تعقیب و مجازات انتظامی وکلا و کارآموزان متخلف از طریق دادسرا و دادگاه انتظامی.
۶- حمایت و دفاع ازحقوق صنفی وکلا و جامعه وکالت .
۷- ایجاد زمینه تعامل با قوه قضائیه وسایر مراجع مربوط درخصوص مسائل مشترک
۸- پیشنهاد تدوین یا تغییر واصلاح مقررات مربوط به شغل وکالت و دفاع .
۹- فراهم آوردن زمینه استفاده از خدمات وکلای دادگستری به منظور تامین حق دفاع و آزادیهای مشروع .
۱۰- داوری درسطوح محلی ، منطقه ای و بین المللی .
مـاده ۱۷ :
منابع مالی کانون وکلا از محل حق عضویت سالانه و هدایا و کمکهای مالی اعضا و هزینهء صدور پروانه وکالت اتفاقی و یک چهارم تمبر مالیاتی وکلا که بـه وکالتـنامه هـا الصاق می شود و درآمد حاصل از فروش وکالتنامه و سایر اوراق و نشریات و سایر موارد مرتبط تامین می شود . تعیین میزان حق عضویت سالانه و موارد معافیت از پرداخت حق عضویت با هیات مدیره است .
مـاده ۱۸ :
ارکان اصلی کانون وکلای دادگستری عبارتند از:
۱-هیات عمومی
۲-هیات مدیره
۳-دایره آزمون . آموزش و ترفیعات
۴-دایره ارشاد و معاضدت قضائی
۵-دادسرا و دادگاه انتظامی وکلا
تبصـره =حسب ضرورت به تشخیص هیات مدیره هر کانون ایجاد دوایر و کمیسیونهای دیگر بلامانع است .
مـاده ۱۹ :
هیات عمومی وکلای هر کانون از کلیهء وکلا ی دادگستری شاغل در حوزه آن کانون هر چهار سال یکبار جهت انتخاب اعضاء هیات مدیره تشکیل می شود .
تبصـره =وکلایی که در حال تعلیق و انفصال موقت از وکالت باشند از شرکت در جلسه هیات عمومی و انتخاب کردن ممنوعند
مـاده ۲۰ :
هرعضوهیات عمومی دارای یک رای می باشد که قائم به شخص است و حداکثرتا سقف تعداد اعضاء اصلی هیات مدیره می توان در برگ رای نوشت .
مـاده ۲۱ :
کانونهای وکلاء هر حوزه به وسیله هیات مدیره اداره خواهد شد . تعداد اعضاء اصلی و علی البدل هیات مدیره هرکانون به شرح زیر خواهد بود :
الف – کانونهـایی که تـا سقـف ۵۰۰ نفر عضو دارند ۵ عضو اصلی و ۳ عضو علی البدل .
ب –کانونهایی که از ۵۰۱ الی ۸۰۰ نفـر عضـو دارنـد ۷ عضو اصلی و ۴ عضو علی البدل .
ج-کانونهـایی که از ۸۰۱ تا ۱۲۰۰ نفـر عضـو دارنـد ۹ عضو اصلی و ۵ عضو علی البدل .
د –کانونهایی که بیش از ۱۲۰۱عضو دارند ۱۱ عضو اصلی و ۶ نفر عضو علی البدل.
مـاده ۲۲ :
اعضاء هیات مدیره از بین وکلاء پایه یک هر حوزه که واجد شرایط ذیل باشند برای مدت چهار سال انتخاب می شوند :
۱-داشتن حداقل ۳۵ سال سن .
۲-داشتن حداقل ده سال سابقه وکالت پایه یک دادگستری یا وکالت و قضاوت مشروط بر اینکه حداقل پنج سال آن وکیل پایه یک باشند .
۳-سابقهء محکومیت انتظامی از درجه چهار به بالا نداشته باشند .
۴-عدم ارتکاب اعمال خلاف حیثیت و شرافت و شئون وکالت و قضاوت
۵-عدم اشتهار به فساد اخلاق و سوء شهرت
۶-عدم عضویت در احزاب ممنوعه
تبصره =انتخاب مجدد اعضاء هیات مدیره بیش از دو دوره متوالی ممنوع است .
مـاده ۲۳ :
درصـورت زوال عضویت هریک ازاعضاء هیـات مدیره . اعضــاء علی البدل به ترتیب آراء کسـب شـده جایگـزین اعضـاء اصلـی خواهند شد و در صورتی که باقی مانده اعضاء اصلی و علی البدل به حد نصاب قانونی نرسد . اعضاء باقی مانده مکلفند ظرف مدت ده روز هیات نظارت بر انتخابات را تعیین نمایند تا برای بقیه مدت ماموریت هیات مدیره جهت انتخاب اعضاء جایگزین انتخابات برگزار شود . هیات نظارت بر اساس مواد ۲۲ و ۲۳ این قانون نسبت به ثبت نام داوطلبان و برگزاری انتخابات اقدام خواهد کرد .
تبصره ۱=موارد زوال عضویت شامل : فوت . حجر . سلب شرایط قانونی . استعفاء غیبت غیرموجه از حضور در جلسات هیات مدیره به تعداد ۶ جلسه متوالی یا ده جلسه متناوب در یکسال می باشد .
تبصره ۲ = تا انتخاب اعضاء جایگزین . افراد اصلی و علی البدل باقیمانده از هیات مدیره اداره کانون را برای بقیه مدت بر عهده خواهند داشت .
مـاده ۲۴ :
به منظور ثبت نام و احراز شرایط داوطلبان عضویت هیات مدیره و برگزاری انتخابات در استانهایی که کانون وکلا تشکیل گردیده ، هیات مدیره حداقل دو ماه قبل از انقضاء هر دوره . به تعداد اعضاء هیات مدیره . هیات نظارتی از بین وکلایی که حق حضـور در هیات عمـومی را دارند و داوطلب عضویت در هیات مدیره نباشنـد تعییـن می نماید . در استانهایی که کانون وکلا تشکیل نگردیده اعضاء اولین هیات نظارت از طرف اتحادیه سراسری کانون وکلا از بین وکلای شاغل در آن حوزه انتخاب خواهد شد.
تبصـره = در صـورت عد م حضور یا معـذوریت هر یک از اعضاء اصلی . عضو علی البدل جایگزین او خواهد شد .
مـاده ۲۵ :
نظر هیات نظارت در خصوص صلاحیت داوطلبان به آنها ابلاغ و هر داوطلب که به نظر هیات نظارت اعتراض داشته باشد ظرف سه روز می تواند اعتراض خود را به هیات مزبور تقدیم و آن هیات اعتراض را سـریعاٌ به دادگاه انتـظامی اتحادیهء کانونهای وکلا ارسال می نماید . دادگاه مزبور مکلف است ظرف دو هفته به اعتراض رسیدگی و نتیجه را اعلام نماید . رای آن دادگاه قطعی است . هیات نظارت مکلف است حداکثر ظرف ۲ ماه از تاریخ اعلام نتایج اعتراضات احتمالی ، انتخابات را بر گزار نماید و چنانچه اعتراضی نباشد ظرف مدت فوق از تاریخ انقضاء مدت اعتراض نسبت به برگزاری انتخابات اقدام نماید .
تبصـره ۱ = انتخابات هر چهار سال یکبار در آخرین پنج شنبه اردیبهشت ماه و در صورتی که آن روز مصادف با تعطیلی باشد در اولین پنج شنبه غیر تعطیل بعد از آن برگزار خواهد شد .
تبـصره ۲ = کلیهء کانونهای وکلا موظفند در اولین اردیبهشت ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون نسبت به برگزاری انتخابات اقدام نمایند .
مـاده۲۶ :
هیات نظارت پس ار ثبت نام داوطلبین و احراز شرایط و برگزاری انتخابات شمارش آراء را شروع و ظرف ۴۸ ساعت نتیجه را اعلام می نماید . اعتراض به انتخابات از طرف هر ذینفع ظرف سه روز از تاریخ اعلام نتایج شمارش آراء به هیات نظارت تقدیم و آن هیات مکلف است ظرف سه روز رسیدگی و اعلام نظر کند . این تصمیم به شرح ماده قبل قابل اعتراض در دادگاه انتظامی اتحادیهء کانونهای وکلا خواهد بود .
مـاده ۲۷ :
پس از انقضاء مهلت اعتراض یا تعیین نکلیف اعتراضات احتمالی . هیات نظارت نتیجه قطعی انتخابات را ظرف سه روز به اطلاع هیات عمومی خواهد رساند .
مـاده ۲۸ :
پس از اعلام نتیجه قطعی انتخابات . هیات مدیره منتخب به دعوت هیات نظارت ظرف یکهفته تشکیل جلسه داده و اداره امور کانون را بعهده خواهد گرفت .
مـاده ۲۹ :
در اولین جلسه هیات مدیره هایی که تعداد اعضاء اصلی آنها هفت نفر یا کمتر است از بین خود یک رئیس . یک نایب رئیس . یک بازرس و یک منشی برای یکسال انتخاب خواهند کرد . در سایر کانونها هیات مدیره از بین خود یک رئیس . دو نایب رئیس و دو بازرس و دو منشی انتخاب خواهند کرد .
مـاده ۳۰ :
رئیس هیات مدیره ریاست کانون را بر عهده دارد و نماینده قانونی کانون در کلیه مراجع رسمی است و اجرای تصمیمات هیات مدیره در کلیهء امور و سعی درحل اختلافات صنفی بین وکلاء و کارآموزان و سایر تکالیف مقرر در این قانون بر عهدهء اوست .
مـاده ۳۱ :
جلسات هیات مدیره با حضور حداقل دو سوم اعضاء رسمیت می یابد و تصمیمات با اکثریت آراء حاضرین اتخاذ می شود . در صورت برابری آراء . رای گروهی که رئیس کانون در آن قرار دارد معتبر است .
مـاده ۳۲ :
اتخاذ تصمیم و اداره کلیه امور مربوط به کانون و همچنین انتخاب اعضاء سایر ارکان و دوایر و کمیسیونهای تابعه و کارکنان اداری و تعیین ضوابط و نظامات داخلی با هیات مدیره است .
مـاده۳۳ :
پس از انقضاء مدت ماموریت هیات مدیره . تا زمان انتخاب و استقرار اعضاء جدید هیات مدیره سابق بکار خود ادامه خواهد داد .
ماده ۳۴ :
عزل و نصب و قبول استعفاء هریک از ارکان و کمیسیونهای واحدهای تابعه کانون با تصویب اکثریت حداقل دو سوم اعضاء هیئت مدیره می باشد .
ماده ۳۵ :
تصمیمات هریک از ارکان و دوایر و کمیسیونها و واحدهای تابعه کانون ظرف ده روز قابل اعتراض در هیات مدیره است – تصمیم هیات مدیره قطعی است .
کمیته تشکیلات آقایان :
۱- دکتر علی مندنی پور ۲- شیرزاد رحمانی ۳- بهادر بهزادی
ارشاد و معاضدت قضائی
۱- بمنظور ارشاد و معاضدت قضائی و تامین حق دفاع یکسان و دسترسی به وکیل برای آحاد جامعه دایره ارشاد و معاضدت قضائی در هر یک از کانونهای وکلاء دادگستری ایجاد می گردد .
ماده۲- ارشاد و معاضدت قضائی از خصائص ذاتی کانونهای وکلاء و اعضاء آن میباشد با متخلف از این موضوع برابر قانون بر خورد خواهد شد .
ماده ۳- اشخاص بی بضاعت یا کسانی که از سوی نهادهای حمایتی معرفی میشوند و مراتب عدم ملائت آنان به حکم قانون و یا بوسیله دایره معاضدت کانون وکلاء احراز گردد اعم ازخواهان ، خوانده و شکات در پرونده های حقوقی و جزائی در حمایت این قانون هستند .
ماده ۴-وکالت معاضدتی وکالتی است که از طرف دایره معاضدت کانون در امور حقوقی و کیفری جهت متقاضیان به وکلاء و کار آموزان ارجاع میشود آنان ضمن همکاری اداری مکلفند هر سال در ۵ دعوی ، وکالت معاضدتی را قبول نمایند .
ماده ۵ ـ اعضاء دایره معاضدت بوسیله هیئت مدیره هر کانون از بین وکلای پایه یک تعیین می گردند و رئیس آن می بایست حداقل سی و پنج سال سن و چهار سال سا بقه وکالت پایه یک داشته باشد .
ماده ۶ ـ در صورتی که موکل معاضدتی محکوم له واقع شود دادگاه در حکم میزان حق الوکاله راتعیین مینماید مبنای تعیین حق الوکاله براساس ارزش واقعی خواسته است و موکل معاضدتی مکلف به تادیه آن میباشد سایر هزینه ها یی که در جریان دادرسی لازم است بر عهده موکل می باشد .
تبصره ۱ : پس از دریافت حق الوکاله وکیل موظف است بیست در صد از آن را به دایره معاضدت کانون پرداخت نماید .
تبصره ۲ : در صورتیکه موکل معاضدتی در حین دادرسی با طرف خود سازش یا وکیل را عزل یا به جهاتی موضوع وکالت منتفی یا زایل شود موکل موظف به پرداخت حق الوکاله بر مبنای ارزش واقعی مورد دعوی می باشد .
ماده ۷ ـ در صورت رد در خواست معاضدت متقاضی میتواند ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اعتراض خود را به هیئت مدیره ارائه کند تصمیم هیئت مدیره در این خصوص قطعی است .
ماده ۸ ـ در مواردی که تعیین وکیل معاضدتی فوریت دارد رئیس کانون میتواند مستقمیاً مبادرت به انتخاب وکیل نماید مشروط بر اینکه ضمائم در خواست کامل و فرصت لازم برای انجام معاضدت موجود باشد .
ماده ۹ ـ وکالت معاضدتی بدون نیاز به الصاق تمبرمالیاتی و سایرهزینه ها انجام خواهد شد .
ماده ۱۰- تجّار و شرکتهای تجاری و اشخاص حقوقی نمی تواند از مزایای این قانون باستثنای ورشکستگی با رعایت شرایط قانونی و با اساس بودن دعوی بهره مند شوند .
ماده ۱۱- دولت موظف است تمهیدات لازم جهت برخورداری همگان از خدمات حقوقی و تامین حق الوکاله وکلای معاضدتی به طرق مقتضی معمول نماید .
کمیته ارشاد و معاضدت قضایی آقایان:
۱-حسن اژدری ۲- سید رضا دانشیار ۳- غلامحسین رییسی
* تشکیلات دادسرا و دادگاه انتظامی و آیین رسیدگی
بخش یک : تشکیلات
الف : تشکیلات دادسرا
ب : تشکیلات دادگاه
بخش دو : آیین رسیدگی
الف : آیین رسیدگی در دادسرا
ب: آیین رسیدگی در دادگاه
فصل دوم: تکالیف وکلاء
بخش یک : تکلیف وکلاء نسبت به موکلین
بخش دوم : تکلیف وکلاء نسبت به مراجع قضایی و اصحاب دعوی
بخش سوم : تکلیف وکلاء و کاراموزان نسبت به کانون وکلاء
فصل سوم : تخلفات انتظامی و مجازات آنها
فصل چهارم : اجرای احکام
فصل یک : تشکیلات دادسرا و دادگاه انتظامی و آیین دادرسی
بخش یک : الف تشکیلات دادسرا
ماده ۱- هر کانون به منظور رسیدگی به تخلفات وکلاء و کارآموزان وکالت تابع خود، دادسرای انتظامی و به تعداد لازم شعبه دادگاه انتظامی به ترتیب مقرر در موارد آتی تشکیل خواهد داد.
ماده ۲- دادسرای انتظامی از یک دادستان و به تعداد کافی معاون و دادیار تشکیل می شود .
ماده ۳ – دادستان انتظامی کانون تهران باید حداقل دارای ۴۵ سال سن و پانزده سال سابقه وکالت پایه یک و در سایر کانون ها دارای ۴۰ سال سن و ۱۰ سال سابقه وکالت پایه یک باشد
علاوه بر شرایط فوق ، در کلیه موارد دادستان باید از حسن شهرت برخوردار و فاقد پیشینه محکومیت انتظامی بالاتر از درجه ۲ باشد ، دادستان با رای اکثریت اعضاء هیات مدیره برای مدت ۴ سال انتخاب می شود .
ماده ۴ – معاون و دادیاران دادسرا به تعداد کافی به پیشنهاد دادستان و تصویب هیات مدیره با شرایط زیر انتخاب می گردند.
الف – نداشتن تخلف انتظامی درجه ۳ و بالاتر
ب – نداشتن سوء شهرت
پ – داشتن لااقل ۳۰ سال سن و ۵ سال سابقه وکالت پایه یک
تبصره یک : در کانون تهران داشتن حداقل ۳۵ سال سن و ۱۰ سال سابقه وکالت برای معاون و دادیار دادسرا ضروری است .
تبصره دو : دادیاران در رسیدگی و احراز تخلف یا عدم آن مکلف به تبعیت از نظر دادستان و در غیاب وی معاون اول او می باشند.
ب – تشکیلات دادگاه انتظامی « انضباطی »
ماده ۵ – دادگاه انتظامی وکلاء از سه نفر وکیل منتخب هیات مدیره برای مدت ۲ سال که دارای شرایط زیر باشند تشکیل می شود:
الف : دارا بودن شرایط عضویت در هیات مدیره
ب- نداشتن سابقه محکومیت انتظامی
پ- داشتن حسن شهرت
تبصره : دادگاه انتظامی ممکن است بر حسب نیاز شعب متعدد داشته باشد ، تشخیص این امر با هیات مدیره هر کانون است . در صورت تعدد شعب ریاست اداری شعب و دفتر دادگاه با رئیس شعبه اول خواهد بود .
ماده ۶ – هیات مدیره از بین دادرسان دادگاه انتظامی یک نفر را به عنوان رئیس شعبه دادگاه انتظامی انتخاب می نماید.
ماده ۷- هیات مدیره کانون ، علاوه بر انتخاب سه دادرس اصلی دو نفر دادرس علی البدل با شرایط مقرر در ماده ۵ برای هر شعبه دادگاه انتخاب خواهد کرد تا در موارد رد دادرس یا غیبت دادرسان اصلی جایگزین دادرسان رد شده یا غایب شوند . این امر مانع از آن نیست که رئیس شعبه انجام بعضی از امور را به دادرس علی البدل ارجاع نماید .
ماده ۸- جهات رد دادرس عبارتند از :
الف – در صورتی که وکیل مشتکی عنه یا شاکی با دادرس ، قرابت نسبی یا سببی تا درجه دوم از طبقه سوم داشته باشد .
ب- در صورتی که وکیل مشتکی عنه وکالت پرونده ای را به عهده داشته باشد که دادرس دادگاه نیز وکیل یکی از طرفین پرونده باشد .
ج- در صورتی که وکیل مشتکی عنه با شاکی یا دادرس یا اقربای تا درجه دوم از طبقه سوم وی دعوای حقوقی یا جزائی داشته باشد .
د- در صورتی که دادرس در پرونده مربوطه سابقه رسیدگی در دادسرای انتظامی کانون داشته باشد .
ماده ۹- در هر دادگاه در صورت دعوت ، دادستان یا یک نفر دادیار به نمایندگی از دادسرا به منظور دفاع از کیفر خواست و ادای توضیحات مورد نظر دادگاه در کلیه جلسات حضور خواهد یافت .
بخش دو : آیین رسیدگی
الف : آیین رسیدگی در دادسرا
ماده ۱۰ – تعقیب انتظامی وکیل یا کارآموز با شکایت شاکی خصوصی و یا اعلام تخلف توسط رئیس کانون یا اطلاع دادستان انتظامی آغاز می شود .
ماده ۱۱: در صورتی که یکی از مقامات قضائی در مقام رسیدگی از وکیل یا کار آموز تخلفی مشاهده نماید مراتب را به اطلاع کانون متبوع می رساند .
ماده ۱۲- کلیه شکایات و اعلامات در مورد تخلفات ، باید در دبیرخانه کانون متبوع وکیل یا کارآموز ثبت شده سپس بلافاصله نزد دادستان انتظامی « انضباطی » ارسال گردد . به دستور دادستان یا دادیاریک نسخه فتوکپی شکوائیه به وکیل یا کار آموز مشتکی عنه از طریق پست سفارشی یا به طریق اطمینان بخش دیگر ابلاغ می شود ، تا ظرف ۲۰ روز پاسخ خود را به دفتر دادسرا تسلیم نماید .
تبصره ۱- شکاتی که شخصا شکوائیه خود را تسلیم دبیرخانه کانون می نمایند باید شکوائیه و مدارک استنادی آنان در دو نسخه باشد .
تبصره ۲ – کلیه اوراق ارسالی از کانون و دادسرا و دادگاه انتظامی ۲۰ روز پس از تسلیم به دفتر پست ابلاغ شده محسوب می شود مگر اینکه خلاف آن توسط کسی که اوراق برای وی ارسال شده ثابت شود که در این صورت ابلاغ تجدید می شود .اوراقی که به وسیله مامور ارسال می شود تاریخ ابلاغ به اقامتگاه مخاطب ابلاغ قانونی محسوب است .
تبصره ۳- اقامتگاه مخاطب آخرین محلی است که وکیل یا کارآموز به عنوان محل اقامت خود به کانون اعلام نموده است .
ماده ۱۳- اوراق پرونده های انضباطی شماره گذاری می شود . شاکی و مشتکی عنه می توانند به تشخیص و تجویز دادستان و دادیاران به هزینه خود از آنها فتوکپی تهیه نمایند.
ماده ۱۴ : جهات رد و امتناع دادستان ومعاون وی و نیز دادیاران از رسیدگی ، همان است که در ماده ۸ تعیین گردیده است .
ماده ۱۵ – دادسرا می تواند حسب مورد وکیل , کارآموز مشتکی عنه را به منظور اخذ توضیحات لازم پیرامون تخلفات انتسابی دعوت نماید . تشریفات مربوط به دعوت مشتکی عنه به دادسرا طبق ماده دوازده خواهد بود . عدم پاسخگوئی به شکوائیه و نیز عدم اجابت دعوت دادسرا بدون عذر موجه از ناحیه وی تخلف انتظامی درجه ۳ تلقی خواهد شد .
ماده ۱۶ – دادسرا می تواند در جهت رسیدگی به شکایات یا اعلامات واصله درمورد وکلاء و کارآموزان ، از مراجع قضائی و دولتی و کلیه نهادهای عمومی و خصوصی و نیز شرکتها و موسسات و بانکها و سایر مراجعی که شمول آن مستلزم ذکر نام است اطلاعات و اسناد لازم را مطالبه نماید . همچنین دادسرا می تواند به کارآموزان وکالت و عندالاقتضاء به وکلاء ماموریت دهد از پرونده وکیل مشتکی عنه نزد مراجع یاد شده گزارش تهیه نمایند .مراجع یاد شده مکلف به همکاری هستند مگر این که در ارائه اسناد و اطلاعات منع قانونی داشته باشد. در صورت عدم همکاری یا مسامحه متخلف حسب موردتحت تعقیب انتظامی یا اداری قرار خواهد گرفت .
ماده ۱۷- در صورت عدم احراز تخلف یا شمول مرور زمان یا فوت یا حجر مشتکی عنه حسب مورد قرار منع پیگرد یا موقوفی تعقیب صادر می گردد و در صورت بروز اختلاف بین دادیار و دادستان یا معاون اول ، نظر دادستان و معاون اول او متبع است .
تبصره ۱: مرور زمان تعقیب ۲ سال از تاریخ وقوع تخلف یا آخرین اقدام تعقیبی است .
تبصره ۲: چنانچه در جریان رسیدگی ، دادیار از وقوع تخلف دیگری مطلع شود مراتب را به دادستان اعلام خواهد نمود در صورت موافقت وی مشتکی عنه از این جهت نیز مورد تعقیب قرار خواهد گرفت .
تبصره ۳: در مواردی که موضوع شکایت متضمن جنبه کیفری باشد که تفکیک جنبه انتظامی آن ممکن نیست . دادسرا تعقیب انتظامی را منوط به رسیدگی به جنبه کیفری قضیه در مراجع قضائی می نماید و مراتب را به شاکی اطلاع می دهد . چنانچه شاکی ظرف ۲۰ روز در مرجع صالحه شکایت خود را مطرح و گواهی مربوطه را به دادسرای انتظامی تسلیم نماید تا اتخاذ تصمیم قضائی درمحاکم عمومی رسیدگی به پرونده انتظامی متوقف می گردد . در غیر اینصورت دادسرای انتظامی تصمیم مقتضی اتخاذ خواهد کرد .
ماده ۱۸- مفاد قرارهای موضوع ماده قبل ، بنا به مورد به طرفین ، مراجع قضائی و رئیس کانون مربوطه ابلاغ می شود تا چنانچه اعتراضی دارند ظرف ۱۰ روز کتبا به دادسرا تسلیم نمایند.در صورت وصول اعتراضی ، لایحه اعتراضیه به وکیل مشتکی عنه ابلاغ تا ظرف ۱۰ روز پاسخ دهد پس از انقضای مهلت یا وصول پاسخ پرونده جهت رسیدگی به دادگاه انتظامی کانون فرستاده می شود.
چنانچه دادگاه اعتراض را وارد تشخیص دهد ، راسا رسیدگی و رای مقتضی صادر می نماید در غیر این صورت قرار صادره را تایید خواهد نمود. تصمیم دادگاه مبنی بر تایید قراردادسرا قطعی و غیر قابل اعتراض می باشد.
ماده ۱۹- دادسرا پس از احراز تخلف ، قراری مشتمل بر وقوع تخلف صادر و پس از موافقت دادستان و( در غیاب وی ) معاون اول ایشان با تعیین عنوان تخلف و انطباق آن با مواد مربوط به تخلفات انتظامی و نیز ذکر دلیل و مدارک اثباتی تخلف انتسابی و قید تاریخ ارتکاب ، اقدام به صدور کیفرخواست در دو نسخه می نماید و پرونده از طریق دفتر دادسرا به دفتر دادگاه انتظامی فرستاده می شود.
ب- آئین رسیدگی در دادگاه
ماده ۲۰- مدیر دفتر دادگاه بلافاصله نسخه دوم کیفرخواست را جهت ابلاغ به وکیل مشتکی عنه به ترتیب مقرر در ماده ۱۱ ارسال خواهد نمود تا پاسخ کتبی خود را ظرف مهلت مقرر در ماده مذکور تسلیم دفتر دادگاه نماید.
ماده ۲۱- پس از وصول پاسخ یا انقضای مهلت مقرر، حسب دستور رئیس دادگاه ، برای پرونده وقت نوبتی تعیین می گردد و چنانچه در وقت تعیین شده پرونده معد برای اتخاذ تصمیم باشد حکم مقتضی نسبت به مورد صادر خواهد شد و هرگاه دادگاه اخذ توضیح را لازم بداند با دستور تعیین وقت رسیدگی طرفین را دعوت می نماید. در صورت عدم حضور شاکی یا وکیل مورد تعقیب دادگاه بر اساس محتویات پرونده حکم مقتضی صادر خواهد کرد.
تبصره ۱- اتخاذ تصمیم در دادگاه انتظامی با رای اکثریت اعضاء معتبر و در هر حال حضوری است .
تبصره ۲- در صورتی که دادگاه در امر رسیدگی نقایصی در پرونده مشاهده نماید می تواند ضمن تعیین موارد نقص ، تکمیل آنها را از دادسرا بخواهد ، دادسرا بر اساس نظر دادگاه نقایص مزبور را رفع و بدون اظهار نظر جدید پرونده را به دادگاه اعاده خواهد نمود .
ماده ۲۲- دادگاه به تخلفات اعلامی در حدود کیفر خواست رسیدگی می نماید . لیکن در صورت احراز تخلف تطبیق عمل انتسابی با قوانین و یا مقررات با دادگاه است .
ماده ۲۳- احکام دادگاه انتظامی مبنی بر برائت مشتکی عنه توسط شاکی، دادستان انتظامی و رئیس کانون و محکومیت به مجازات انتظامی درجه ۳ و بالاتر توسط مشتکی عنه قابل تجدید نظر است و مهلت تجدید نظر خواهی ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ حضوری دادنامه به آنان یا ابلاغ آن به ترتیب مقرر در ماده ۱۲ است .
ماده ۲۴- مرجع تجدید نظر نسبت به آراء دادگاه انتظامی هر کانون ، دادگاه عالی انتظامی وکلاء است که توسط اتحادیه کانونهای وکلاء تشکیل می گردد.
ماده ۲۵- در صورتی که رئیس قوه قضائیه یا رئیس هیات مدیره یا دادستان انتظامی کانون مربوطه به جهتی از جهات قانونی ادامه اشتغال وکیل مورد تعقیب را به وکالت مصلحت نداند ، می تواند از دادگاه انتظامی تعلیق موقت او را بخواهد . در صورت درخواست تعلیق وکیل مورد تعقیب از طرف اکثریت مطلق (نصف+۱) اعضای اصلی هیات مدیره ، رئیس کانون باید موضوع را جهت رسیدگی به دادگاه انتظامی کانون ارجاع نماید.تعلیق را می توان قبل و بعد از صدور کیفرخواست نیز از دادگاه تقاضا نمود . دادگاه موظف است در جلسه خارج از نوبت به این درخواست رسیدگی نماید و در صورتی که رای بر تعلیق صادر شود بلافاصله قابل اجراست . وکیل معلق می تواند ظرف ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ رای تجدید نظر خواهی نماید و در صورتی که درخواست تعلیق مورد پذیرش دادگاه قرار نگیرد ، مقام درخواست کننده نیز ظرف همین مدت ، حق تجدید نظر خواهی از تصمیم دادگاه انتظامی را دارد . تجدید نظر از تصمیم دادگاه انتظامی مبنی بر تعلیق ، یا عدم پذیرش آن به ترتیب مقرر در ماده ۲۴ خواهد بود.
ماده ۲۶- مرجع رسیدگی مقدماتی به تخلف دادرسان دادگاه انتظامی و دادستان و معاونین ایشان در مورد انجام وظایف ناشی از سمت آنان در کانون ، هیات مدیره کانون مربوطه است در صورت احراز تخلف ، رئیس کانون با ذکر دلایل و تعیین موارد تخلف پرونده را جهت رسیدگی به دادگاه عالی انتظامی وکلاء ارسال می دارد .
تبصره ۱- رسیدگی به شکایت از اعضای کمیسیونهای داخلی در مورد وظایف آنان در صلاحیت دادسرا و دادگاه انتظامی کانون متبوع است.
ماده ۲۷- چنانچه آراء صادره از شعب مختلف دادگاه انتظامی هر کانون مستقل نسبت به موضوع واحد متهافت باشد حسب درخواست دادستان انتظامی موضوع در دادگاه عالی انتظامی وکلاء مطرح می شود. هر یک از دو رای متهافت که مورد پذیرش اکثریت هیات مزبور واقع گردد در موارد مشابه برای شعب دادگاه انتظامی آن کانونها لازم الاتباع بوده و جز به موجب نظر دادگاه عالی انتظامی وکلاء یا قانون قابل تغییر نخواهد بود.
فصل دوم : تکالیف وکلاء و کارآموزان وکالت
بخش۱- تکالیف وکیل نسبت به موکل
ماده ۲۸ – وکیل در قبول یا عدم قبول وکالت در دعاوی آزاد است.
ماده ۲۹- وکیل قبل از تنظیم وکالتنامه و قبول وکالت در دعوی ، سیر دادرسی و حتی الامکان میزان پیشرفت دعوی و لزوما آثار عدم پیشرفت دعوی را اعم از امور حقوقی و جزائی به موکلین خاطر نشان می نماید.
ماده ۳۰- وکیل قبل از اقامه دعوی و یا درحین دعوی سعی در ایجاد صلح و سازش بین طرفین می نماید.
ماده ۳۱- در مورد میزان حق الوکاله تعرفه حق الوکاله معتبر است. در صورتی که میزان حق الوکاله بیشتر یا کمتر از تعرفه مورد توافق قرار گیرد مراتب طی قرارداد حق الوکاله بطور مکتوب تنظیم و نسخه ای از این قرارداد به انضمام نسخه ای از وکالتنامه به موکل تسلیم خواهد شد .
تبصره : رعایت شرایط متعارف و متناسب با نوع کار در تعیین میزان حق الوکاله و تنظیم قرارداد ضروری است. ملاک رعایت شرایط مذکور در تبصره نظر کانون وکلاء دادگستری است .
ماده ۳۲- وکیل در قبال اموال و اسناد دریافتی از موکل و وجوهی که بابت حق الوکاله یا سایر هزینه های دادرسی دریافت می دارد رسید صادر و تحویل می نماید.
ماده ۳۳- وکیل مکلف است در چهارچوب قانون و وظایف و تهعدات وکالتی با استفاده مناسب از مدارک و دلایل ابرازی موکل به نحو متعارف از حقوق موکل خود دفاع نماید.
ماده ۳۴- شرکت وکیل در عین واصل مدعی به ممنوع است.
ماده ۳۵- وکیل می بایست نسبت به حفظ اسرار موکل که به واسطه شغلش نسبت به آنها آگاهی یافته اهتمام کامل ورزد و همچنین اسرار مربوط به شرافت و حیثیت موکل را حفظ نماید.
ماده ۳۶- وکیل نمی تواند نسبت به موضوعات مورد ادعا در پرونده ای که در آن مداخله داشته له یا علیه موکل خود شهادت دهد.
ماده ۳۷- وکیل نباید علیه موکل خود و به ضرر وی با طرف مقابل تبانی نماید.
ماده ۳۸- وکیل از قبول وکالت ، ارائه طریق و مشاوره و راهنمائی طرف مقابل موکل خود در همان دعوی یا موضوعات مرتبط ممنوع است.
ماده ۳۹- وکلاء و مشاورین حقوقی ادارات و موسسات و شرکتها و بانکها و سازمانها و کلیه نهادهای دولتی و غیر دولتی و شهرداریها در طول بقاء سمت وکالت و مشاوره مطلقا و پس از انقضاء یا فسخ قرارداد وکالت و مشاوره نیز در موضوعاتی که قبلا به عنوان وکیل یا مشاور در آن دخالت داشته اند، حق قبول وکالت علیه مراکز متبوع سابق خود را ندارند.
ماده ۴۰- وکیل در صورت عزل و یا استعفاء و یا انقضاء وکالت به جهتی از جهات قانونی راسا یا توسط کارآموزان تحت سرپرستی خود حق قبول وکالت طرف مقابل یا اشخاص ثالث را در همان موضوع علیه موکل سابق خود و یا قائم مقام قانونی وی ندارد و محاکم نباید وکالت وکیل را در اینگونه موارد بپذیرند. همین حکم نیز درمورد وکلاء سرپرست کارآموزان مستعفی یا معزول از وکالت جاری است.
ماده ۴۱- در صورت عزل وکیل یا استعفاء وی و یا انتفاء وکالت به جهتی از جهات قانونی در هر مرحله از دادرسی حق الوکاله وکیل حسب مبلغ مقرر در تعرفه یا قرارداد به نسبت کار انجام شده در آن مرحله پرداخت می شود در صورت اختلاف نظر کانون وکلاء دادگستری متبوع ملاک عمل خواهد بود.
ماده ۴۲- وکیل باید پس از ابلاغ حکم یا قرار و یا اخطاریه ای که مستلزم انجام کار یا پرداخت هزینه ای از سوی موکل است در اسرع وقت مراتب را به موکل یا متصدی امور او کتبا یا به نحو قابل اثبات اعلام نماید به طوری که حقی از وی تضییع نشود.
ماده ۴۳- دریافت هر وجه یا مالی از موکل یا سند رسمی یا غیر رسمی از او بیش از میزان مقرر به عنوان حق الوکاله و علاوه بر مخارج لازمه ( هزینه های دادرسی – ایاب و ذهاب- حق سفر و…) به هر اسم و عنوان ممنوع است و چنین سند و التزامی در محاکم و ادارات منشاء اثر نخواهد بود.
ماده ۴۴- وکیل از دریافت وجه یا مال یا سندی که در ظاهر به عنوان دیگر و در باطن راجع به عمل وکالت باشد یا ظاهرا به نام شخص دیگر و در باطن برای خود باشد ممنوع است . همچنین حق ندارد دعوی را به طور ظاهر به نام دیگری و در باطن به نام خود بگیرد.
تبصره : اسناد و اموال تحصیلی موضوع این ماده در محاکم و ادارات منشاء ترتیب اثر نخواهد بود.
ماده ۴۵- استعفاء وکیل از وکالت باید به موکل و محکمه اعلام شود به نحوی که موکل فرصت کافی برای معرفی وکیل دیگر به محکمه داشته باشد.
ماده ۴۶- عزل وکیل از سوی موکل به دادگاه ووکیل اعلام خواهد شد . مادام که عزل وکیل به اطلاع وی نرسیده اقدامات او در حدود وکالت و حقوق و تعهدات مربوط به آن موثر خواهد بود.
ماده ۴۷- وکیل می بایست ملاقاتها و امور وکالتی مربوط به موکلین خود را در دفتر وکالت انجام دهد و به استثنای موارد اضطراری و فوری از انجام این امور در سایر اماکن خودداری نماید و در محاکمات و جلسات رسمی و در ساعات کار در دفتر وکالت از پوشش متناسب با شان وکیل و در صورت تصویب از لباس متحد الشکل استفاده نماید.
بخش ۲: تکالیف وکیل نسبت به مراجع قضائی و اصحاب دعوی
ماده ۴۸- وکیل نباید در محاکمات و جلسات دادرسی و مذاکرات کتبی و شفاهی نسبت به مقامات قضائی و رسمی و همچنین نسبت به طرف دعوی ووکیل وی برخلاف احترام اظهاری بنماید.
ماده ۴۹- وکیل مکلف است در موقع محاکمه حاضر شود یا لایحه ارسال نماید و یا اگر وکالت در توکیل دارد . وکیل بفرستد مگر اینکه عذر موجهی داشته باشد . در غیر اینصورت اگر به واسطه عدم حضور او دادرسی به تعویق افتد متخلف محسوب می شود.
تبصره : عذر موجه به شرح معاذیر پیش بینی شده در قانون آیین دادرسی کیفری است . اعلام وکیل به محکمه درباب عذری که موجب عدم حضور شده معتبر است مگر آنکه خلاف آن ثابت شود.
ماده ۵۰- وکیل نباید به منظور تطویل دادرسی به وسایل و ابزار خدعه آمیز از قبیل رد دادرس یا داور یا استعفاء از وکالت و قبول مجدد وکالت متوسل شود.
ماده ۵۱- از وکلائی که حق وکالت در توکیل دارند هیچ عذری برای تجدید جلسه پذیرفته نمی شود .
ماده ۵۲- وکیل نباید در برخورد و ارتباط با مقامات قضائی و اداری و در اماکن عمومی رفتاری مغایر با شان و شخصیت حرفه ای وکالت داشته باشد .
ماده ۵۳- وکیل نمی تواند نسبت به موضوعی که قبلا به واسطه سمت قضائی یا داوری یا کارشناسی در آن اظهار عقیده کتبی نموده است قبول وکالت نماید.
ماده ۵۴- وکیل از احترام و تامینات شغل قضا برخوردار است . هر کس نسبت به وکیل دادگستری در حین انجام وظیفه یا به سبب آن توهین نماید یا در انجام وظیفه وی اخلال نماید یا امری را برخلاف حقیقت به وی نسبت دهد به حبس از ۹۱ روز تا ۶ ماه محکوم خواهد شد . در صورتی که مقام قضائی مرتکب این امر شود علاوه بر مجازات فوق الذکر از سوی دادگاه انتظامی قضات به یک درجه تنزل شغلی محکوم می گردد .
ماده ۵۵- وکیل در دادسراها بر تحقیقات نظارت دارد و مطالبی را که برای روشن شدن حقیقت و دفاع از موکل یا اجراء قانون ضرورت دارد تذکر می دهد.دادیار و بازپرس مکلف به ثبت تذکرات و اظهارات وکیل در صورتجلسه هستند. ایجاد هرگونه محدودیتی در استفاده از این حق موجب تعقیب انتظامی است.
ماده ۵۶- اگر وکیل به دو یا چند مرجع قضائی دعوت شود و جمع بین اوقات ممکن نباشد حسب مورد مکلف به رعایت موارد ذیل است.
الف: شرکت در دیوان عالی کشور و محاکم عالی را به ترتیب بر تالی مقدم بدارد و به محکمه تالی لایحه ارسال یا تقاضای تجدید وقت نماید.
ب:در صورت دعوت به محاکم هم عرض ، شرکت در دعوی کیفری را به حقوقی مقدم بدارد و به محکمه دیگر لایحه ارسال نموده یا تقاضای تجدید وقت نماید .
ج: در صورت دعوت به محاکم انقلاب نظامی وعمومی کیفری رعایت تقدم را به ترتیب مقرر در این بند بنماید.
د: هر گاه به دو محکمه هم عرض که هر دو دعوی مطروحه آن از نوع حقوقی و یا هر دو دعوی مطروحه از نوع جزائی است دعوت شود ، حسب تقدم ابلاغ وقت در محکمه شرکت نموده و به محکمه دیگر لایحه ارسال یا تقاضای تجدید وقت نماید.
تبصره ۱: در صورت تقارن وقت بین دادگاه تجدید نظر استان و دادگاه کیفری استان ، شرکت در دادگاه کیفری استان مقدم است و وکیل می تواند از دادگاه تجدید نظر تقاضای تجدید وقت نموده یا لایحه ارسال نماید.
تبصره ۲: هر گاه وکیل در موارد فوق به تشخیص خود از محکمه تقاضای تجدید وقت نماید می بایست فتوکپی مصدق اخطاریه یا گواهی دفتر محکمه ای را که ملزم به شرکت در آن است ضمیمه تقاضای خود نماید.
بخش ۳- تکالیف وکیل نسبت به کانون وکلاء
ماده ۵۷- وکیل مکلف است نظامات و مقررات اداری و تشکیلاتی مصوب کانون را مراعات نماید.
ماده ۵۸- وکیل مکلف است پرونده ها و دعاوی معاضدت قضائی و وکالتهای تسخیری و سایر امور محوله را که از طرف کانون به وی ارجاع می شود برابر مقررات انجام دهد.
ماده ۵۹- وکیل مکلف است ، حداکثر تا پایان آبان ماه هر سال با الصاق تمبر و پرداخت حق عضویت سالانه پروانه خود را تمدید نماید .
ماده ۶۰- وکیل مکلف است اوراق ارسالی از کانون و تشکیلات وابسته به آن را اعم از نامه – اخطاریه- ادعانامه یا حکم که به وسیله مامور یا پست ارسال می شود به محض ارائه قبول کرده و رسید بدهد و در صورت تغییر مکان نشانی دفتر خود را فورا به دبیرخانه کانون و در صورت داشتن پرونده در دادسرا و دادگاه انتظامی کانون به دفتر دادسرا و دادگاه اعلام نماید در غیر اینصورت اوراق ارسالی به نشانی قبلی ابلاغ شده محسوب است.
ماده ۶۱- وکیل نمی تواند در غیر از محلی که طبق پروانه وکالت در آن اجازه اشتغال دارد ، دفتر وکالت تاسیس نماید و نمی تواند عملا فعالیت وکالتی خود را در محل دیگری متمرکز نماید.
تبصره : مرجع رسیدگی به تخلف از این امر کانون متبوع و یا کانون محل حوزه وقوع تخلف است .
ماده ۶۲- قضات و کارمندان قوه قضائیه تا ۵ سال پس از قطع خدمت قضائی و اداری حق وکالت در حوزه های قضائی و اداری ۳ سال آخر خدمتشان را ندارند.
ماده ۶۳- وکیل نباید مرتکب اعمال و رفتار خلاف شئون وکالت شود و یا به کاری اشتغال ورزد که منافی با شئون وکالت باشد و با تذکر این نکته از طرف کانون به شغل خود ادامه دهد .
ماده ۶۴- وکیل نباید به وسایل فریبنده تحصیل وکالت نموده یا از طریق واسطه گری قبول وکالت نماید. ارجاع پرونده از سوی وکلاء به یکدیگر از مصادیق واسطه گری نیست. تشخیص وسایل و مصادیق مذکور به نظر کانون وکلاء متبوع است.
ماده ۶۵- وکیل نباید برای جلب و جذب موکل به طرق و وسایل تبلیغاتی متوسل شود. اطلاع رسانی در حدی که لازمه ارائه اطلاعات لازم برای مراجعین باشد با رعایت شئون وکالت بلامانع است.
ماده ۶۶- وکیل نباید به هر وسیله ، درجه خود را بالاتر از درجه قانونی جلوه دهد و یا درجه علمی غیر مرتبط خود را در تابلو یا کارت ویزیت یا اوراق و سربرگهای خود اعلام نماید.
ماده ۶۷- اعتیاد به مواد مخدرو تجاهر به استعمال مسکر و مراوده در اماکن فساد برای وکیل ممنوع است.
ماده ۶۸- کسانی که برخلاف قانون خود را واجد شرایط وکالت معرفی کرده و پروانه گرفته اند باید ظرف مدت یک ماه از تاریخ اجرای این قانون به کانون اطلاع داده و پروانه خود را تسلیم نمایند. و اگر درحین دریافت پروانه واجد شرایط بوده و سپس فاقد یکی از آن شرایط گردیده اند باید ظرف ۱۰ روز از تاریخ فاقد شدن شرط کانون را کتبا مطلع نموده و پروانه خود را تسلیم نمایند.
تکالیف کارآموزان:
ماده ۶۹- کارآموز مکلف به رعایت کلیه تکالیفی که در این قانون برای وکلاء مقرر گردیده است می باشد .
ماده ۷۰- کارآموز وکالت در دوران کارآموزی باید حسن اخلاق و رفتار داشته و نسبت به وکلاء سرپرست و سایر همکاران در کمال احترام رفتار نماید و تکالیف و وظایف کارآموزی را برابر مقررات انجام دهد و اموری را که وکیل سرپرست و تشکیلات کانون به وی محول می نماید به نحو احسن به انجام رساند.
ماده ۷۱- کارآموز مکلف است قبل از قبول وکالت در دعاوی در خصوص موضوع با وکیل سرپرست مشورت نموده و موافقت ایشان را ذیل اوراق وکالتنامه تحصیل نماید. کاآموز وکالت از قبول دعاوی که مرجع تجدید نظر یا فرجام آنها دیوان عالی کشور می باشد ممنوع است.
ماده ۷۲- کارآموز وکالت در طول دوره کارآموزی از تاسیس دفتر و تمرکز فعالیت وکالتی خارج از دفتر وکیل سرپرست و استفاده از عنوان وکیل دادگستری ممنوع است .
تبصره : متخلف از مواد ۷۱ و ۷۲ برای بار اول به مجازات انتظامی درجه ۴ محکوم می شود و در صورت تکرار، پروانه کارآموزی وی به حکم دادگاه انتظامی ابطال خواهد شد .
ماده ۷۳- تقابل وکیل سرپرست و کارآموز وی و همچنین تقابل کارآموزان تحت سرپرستی وکیل واحد در یک دعوی و دعاوی مرتبط با آن ممنوع است.
تخلفات انتظامی و مجازاتها
ماده ۷۴- مجازاتهای انتظامی عبارتند از : ۱- اخطار کتبی ۲- توبیخ با درج در پرونده ۳- توبیخ با درج در مجله کانون و روزنامه رسمی ۴- تعلیق و ممنوعیت از شغل وکالت از ۳ ماه تا ۳ سال
۵- تنزل درجه ۶- محرومیت دائم از شغل وکالت
ماده ۷۵- متخلف از مواد ۴۷- ۵۷ و ۷۰ به مجازات انتظامی درجه یک یا دو محکوم می شود
ماده ۷۶- متخلف از ماده ۱۵- ماده ۳۱و تبصره آن و مواد ۳۲-۳۳- ۴۹-۵۲-۵۶-۵۸-۵۹-۶۰و۶۷ به مجازات انتظامی درجه ۳ محکوم می شود.
ماده ۷۷- متخلف از مواد ۶۱و۶۲ برای بار اول به مجازات انتظامی درجه ۳ و برای بار دوم به مجازات انتظامی درجه ۴ و در صورت تکرار به مجازات انتظامی درجه ۵ محکوم می شوند.
ماده ۷۸- متخلف از مواد ۳۴-۳۶-۳۸-۳۹-۴۲-۴۳-۴۵-۴۸-۵۰-۵۳-۶۳-۶۴-۶۵-۶۶و۷۳ به مجازات انتظامی درجه ۳ یا ۴ محکوم می شود .
ماده ۷۹- متخلف از مواد ۳۵ و ۴۴ به مجازات انتظامی درجه ۵ محکوم می شود.
ماده ۸۰- تخلف از قسم و اثبات خلاف عذری که برای حضور در محاکم یا دادسرا و دادگاه انتظامی وکلاء اعلام شده مستوجب مجازات انتظامی درجه ۵ است.
ماده ۸۱- متخلف از مواد۳۷-۴۰و۶۸ به مجازات انتظامی درجه ۶ محکوم می شود.
ماده ۸۲ – هیچ تخلفی را نمی شود عفو کرد و اگر موجبی برای تخفیف باشد دادگاه درموردی که مجازات دارای حداقل و حداکثر است می تواند مجازات حداقل را تعیین کند و در سایر موارد یک درجه تخفیف دهد.
ماده ۸۳- هر کس محکوم به مجازات انتظامی شده و در مدت ۳ سال از تاریخ قطعیت حکم مرتکب تخلفی نظیر تخلف مورد حکم شود به یک یا دو درجه بالاتر مجازات مورد حکم محکوم خواهد شد.
ماده ۸۴- استرداد شکایت یا استعفاء مشتکی عنه مانع تعقیب و رسیدگی انتظامی نیست. لکن استرداد شکایت موجب تخفیف مجازات است.
ماده ۸۵- کارآموزان علاوه بر مقررات خاص کارآموزی مشمول مقررات انتظامی این قانون نیز خواهند بود.
ماده ۸۶ – تعقیب انتظامی مانع تعقیب مدنی یا کیفری نیست.
فصل چهارم : اجرای احکام
ماده ۸۷- احکام قطعی دادگاههای انتظامی کانون وکلاء و قرار تعلیق موقت تحت نظارت دادستان انتظامی کانون و یا معاون وی اجرا خواهد شد.
ماده ۸۸- تصویر مصدق حکم پس از قطعیت و ابلاغ به محکوم علیه به دستور دادستان انتظامی کانون یا معاون وی جهت اجرا به دبیرخانه کانون ارسال خواهد شد تا حسب مورد نسبت به اجرای آن اقدام نماید .
ماده ۸۹- در مواردی که حکم به محکومیت قطعی وکیل یا کارآموز صادر می شود ، نسخه ای از رای دادگاه انتظامی در پرونده اداری محکوم علیه ثبت و ضبط می گردد.
ماده ۹۰- رفع هرگونه اشکال در اجرای حکم به عهده دادستان انتظامی کانون یا معاون وی و تفسیر ابهام و اجمال در حکم به عهده دادگاه انتظامی صادر کننده حکم است .
کمیته تشکیلات دادسرا ، دادگاه انتظامی و آیین رسیدگی به آن آقایان:
۱- مسیح اسماعیل بیگ ۲- هومان پارسا ۳- محمد علی کشاورز
* دایره آزمون،آموزش و ترفیعــات
تشکیـلات
ماده ۱ :
درهرکانون واحدی تحت عنوان دایره آزمون ، آموزش وترفیعات تشکیل می گردد که دایره مذکور مشتمل بر ۳ کمیسیون است :
الف ) کمیسیون آزمون ورودی
ب ) کمیسیون آموزش و اختبار
ج ) کمیسیون ترفیعات
ماده ۲ :
کمیسیون آزمون ورودی متشکل از ۳ عضو اصلی و ۲ عضو علی البدل خواهد بود که اعضای آن بشرط داشتن حد اقل ۸ سال سابقه وکالت و یاوکالت و قضـات که ۵ سـال آن لـزوماً وکالت باشد توسـط هیـات مدیره کانون انتخـاب می شوند .
ماده ۳ :
وظایف و اختیارات کمیسیون آزمون ورودی از قرار زیر است :
الف) طرح و تهیه سئوالات آزمون ورودی .
ب ) بررسی مدارک متقاضیان و احراز شرایط آنان جهت صدور کارت شرکت درجلسه آزمون .
ج ) برگزاری آزمون ورودی ازطریق سازمانهای برگزار کننده وعنداللزوم مشارکت با سایر کانونها .
د ) نظارت بر برگزاری آزمون ، تصحیح اوراق و اعلام نتایج .
ه ) رسیدگی به اعتراضات متقاضیان شرکت درآزمون .
ماده ۴ :
کمیسیون آموزش و اختبار متشکل از ۷ عضو اصلی و ۳ عضو علی البدل خواهد بود اعضای آن از طرف هیات مدیره بشرط داشتن حداقل ۸ سال سابقه وکالت پایه یک و ۳۵ سال سن انتخاب خواهند گردید .
تبصره : اعضای کمیسیون آموزش و اختبار لزوماً می بایست دارای دفتر وکالت دایر درمحل استقرارکانون باشند .
تبصره ۲ : عضویت درهریک از سه کمسیون ماده یک مانع از عضویت در کمیسیونهای دیگر موضوع آن ماده نمی باشد .
ماده ۵ :
وظایف و اختیارات کمیسیون آموزش و اختبار به قرار زیراست :
الف ) نظارت مستمر بر عملکرد کارآموزان در دورهء کارآموزی .
ب ) اهتمام برترقی و تعالی بنیه علمی و عملی کاراموز در طی دوره از طریق برگزاری کارگاههای آموزش فنی و تخصصی وکالت .
ج ) نظارت برانجام جلسات سخنرانی .
د ) گزارش تخلفات کارآموزان درخصوص عدم انجام تکالیف کارآموزی به هیات مدیره .
ه ) بررسی کارنامه و مدارک مثبته ارائه شده از سوی کارآموز جهت احراز تکمیل بودن مدارک و ارائه گزارش کار به هیات مدیره مبنی برشرکت و یاعدم شرکت کارآموز درآزمون اختبار .
و ) برگزاری آزمون پایان دوره کارآموزی و اعلام نتایج آن .
ز ) تحقیق وبررسی راهکارهای علمی و عملی آموزش های ضمن خدمت جهت وکلا .
ح ) برگزاری دوره های تخصصی آموزش ضمن خدمت جهت آمادگی وکلا و شرکت درآزمون ترفیع .
ماده ۶ :
بمنظور ارتقای درجه حرفه ای وکلا و اعطای عناوین عالی تخصصی کمیسیـون ترفیعـات با انتخاب هیات مدیره متشکل از ۹ عضو اصلی و ۳ عضو علی البـدل که به تناسـب از میـان وکلای پایـه یک ، اعضای هیات علمی دانشکده های حقوق و قضات بازنشسته که همگی حداقل ۷ سال سابقه وکالت پایه یک داشته باشند انتخاب خواهد شد .
ماده ۷ :
وکیل می تواند با احراز شرایط ذیل به درجه بالاتر وکالت و یاکسب یک عنوان عالی تخصصی نایل گردد .
الف) اشتغال بوکالت لااقل ۴ سال برای وکلای پایه ۲ و ۵ سال برای وکلای پایه یک .
ب ) حسن انجام وظیفه در دورهء اشتغال
ج ) ترقی علمی و عملی وکیل که از طریق اختبار می بایست احراز گردد .
د ) رعایت نظامات و قوانین مربوط به امر وکالت
تبصره : مدت ترفیع نسبت به کسانیکه به تنزیل درجه محکوم شده اند از تاریخ قطعیت حکم دادگاه انتظامی وکلا خواهد بود .
ماده ۸ :
تقاضای ترفیع باید بعد از انقضای مواعد مقرر در ماده قبل بدفتر کانون داده شود و گواهی های حسن انجام وظیفه از ریاست کانون ، حسن انجام کارهای معاضدتی از رئیس دایره معاضدت و رعایت آئین نامه ها و مقررات از دادسرای انتظامی کانون ضمیمه تقاضا باشد .
ماده ۹ :
تقاضاهائیکه با رعایت شرایط مقرر در مواد بالا تا آخر فروردین ماه هر سال ثبت شده باشد از طرف دفتر بنظر رئیس کانون می رسد و برای رسیدگی به کمیسیون ترفیع ارجاع خواهد شد .
ماده ۱۰ :
کمیسیون در تیر ماه هر سال از متقاضیان ترفیع اختبارعلمی و عملی بعمل آورده و با توجه به سایر شرایط نظر خود را بر قبول و یا رد تقاضای ترفیع اظهار می دارد .
ماده ۱۱ :
رد تقاضای ترفیع در ظرف مدت ۱۰ روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظر در هیات مدیره کانون متبوع است و تصمیم هیات مدیره مزبور قطعی است .
ماده ۱۲ :
وکلای پایه یک پس از کسب عناوین عالی تخصصی می توانند از امتیازات آن در سربرگها ، تابلو و کارت ویزیت خود استفاده نمایند .
تبصره ۱ : اخـذ عنـوان عـالی تخصـصی مانـع از وکالت وکیـل در سایر امور نمی باشد .
تبصره ۲ : طرز انتخاب و کسب عناوین عالی تخصصی و سایر شرایط لازمه بموجب آئین نامهء این قانون خواهد بود .
ماده ۱۳ :
تصمیمات کمیسیونها با اکثریت آرا ( نصف +۱ ) اعضا معتبر است .
وظائف و اختیارات :
ماده ۱۴ :
ازتاریخ تصویب این قانون کانونهای وکلای دادگستری جمهوری اسلامی ایران مکلفند یکبار درسال نسبت به پذیرش متقاضیان پروانه کارآموزی وکالت از طریق آزمون با نشرآگهی در جراید اقدام نموده و حد اکثر ظرف مدت ۶ ماه پس ازاعلام نتایج آزمون ضمن اعلام نتایج قطعی نسبت به صدور پروانه کارآموزی وکالت برای پذیرفته شدگان اقدام نمایند .
تبصـره : تعیین تعداد کارآموزان وکالت برای هر کانون وبرعهده کمیسیونی متشکل از رئیس کل دادگستـری استان ، دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان ، و رئیس کانون وکلاو دونفر ازاعضای کانون به انتخاب هیات مدیره می باشد که به دعوت رئیـس کانون وکلای هر منطقـه ، یکبار درسال تشکیـل و اتخاذ تصمیم می نماید .
ماده ۱۵ :
مدارک لازم جهت شرکت در آزمون ورودی بشرح ذیل است :
۱-برگ تقاضانامه تکمیل شده .
۲-فتوکپی مصدق دانشنامه کارشناسی حقوق قضایی و یا ارائه گواهی دال بر فراغت از تحصیل دوره لیسانس قضایی از یکی از دانشکده های حقوق داخلی و یا خارجی مورد تائید وزارت علوم تحقیقات و فن آوری .
۳- فتوکپی مصدق اوراق شناسنامه
۴- ۶ قطعه عکس ۳*۴
۵- رسید پرداخت هزینه ثبت نام
ماده ۱۶ :
کانونهای وکلای دادگستری می توانند با هماهنگی یکدیگر آزمون ورودی را در روز ، سـاعت معین و با سئوالات مشتـرک از طریق سـازمانهای برگزارکننده آزمون های علمی همزمان برگزار نمایند ؛ محل برگزاری آزمون ورودی محل استقــرار هرکانونی است که متقاضی در تقاضانامه خود تصریح کرده است . ثبت نام در بیش از یک کانون سبب رد تقاضای داوطلب خواهد شد .
ماده ۱۷ :
سئوالات آزمون ورودی توسط کمسیون آزمون ورودی تهیه می شود . درصورت انجام هماهنگی بین کانونها هیاتی متشکل از نمایندگان کانونهای مناطق مختلف از بین سئوالات تنظیم شده به تعداد مورد نیاز سئوالات آزمون ورودی را انتخاب می نمایند .
ماده ۱۸ :
ملاک قبولی هر داوطلب درآزمون ورودی نمره ۱۰ از ۲۰می باشد ونمره کمترمردود علمی شناخته میشود .
ماده ۱۹ :
پس از قبولی درآزمون ورودی هرداوطلب مکلف است حداکثر درمدت ۶ ماه ازاعلام نتیجه آزمون نسبت به تکمیل مدارک قانونی جهت اخذ پروانه کارآموزی وکالت اقدام نماید درغیـراینصـورت تقاضـای وی توسط هیـات مدیره کانون رد می شود و تصمیـم هیات مدیره کانون قابل اعتراض دردادگاه عالی انتظامی وکلا می باشد .
ماده ۲۰ :
به اشخاصی پروانه کارآموزی وکالت داده میشود که دارای شرایط ذیل
بوده ومدارک خود را درموعد مقرر به دفترکانون تحویل نمایند :
۱-داشتن تابعیت ایرانی .
۲- دارابودن مدرک کارشناسی حقوق قضایی از یکی از دانشکده های حقوق داخلی و یاخارجی مورد تائید وزارت علوم تحقیقات وفن آوری .
۳- عدم اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی .
۴- التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران .
۵- حـداقل ۲۳ سال و حداکثر ۴۰ سال سن درزمان اخذ پروانه کارآموزی .
۶- دارابودن کارت پـایان خـدمت وظیفـه ، معافیت دائم و یامعافیت پزشکی مشروط بر آنکه به تشخیص هیات مدیره کانون مانع از انجام وظایف حرفه ای وکالت نباشد . تصمیم هیات مدیره قابل اعتراض در دادگاه عالی انتظامی وکلاء می باشد .
۷-عدم اشتهار به فساد اخلاق و سوء شهرت .
۸-نـداشتـن پیشینه محکومیت قطعی موثر کیفری و محکومیت به جرائمی که منافی با شئون وکالت باشد به تشخیص هیات مدیره کانون وکلای و یاآنکه بموجب قانون مستلزم محرومیت ازحقوق اجتماعی که متضمن محرومیت از اشتغال به حرفه وکالت باشد .
۹- درمورد قضات درصورتی که بحکم محکمه انتظامی سلب صلاحیت قضائی از آنان نشده باشد .
تبصـره : درصورتیـکه تقاضای داوطلب تکمیل نباشد هیات مدیره تقاضا را ردّ خواهـد کرد ، این تصمیـم قابل تجدیـد نظـر در دادگاه عالی انتظامی وکلا می باشد .
ماده ۲۱ :
به کلیه کسانی که دارای لیسانس حقوق قضایی بوده و حداقل پنج سال سابقه کار متوالی یا ده سال سابقه کار متناوب را در سمتهای حقوقی در دستگاههای دولتی و وابسته به دولت و نهادها را داشته باشند و باگذشت سی سال سابقه خدمت از سازمان متبوعه خود بازنشسته می شوند شرط داشتن حد اکثر۵۵ سال سن و با گذرانیدن نصف دوره کارآموزی و قبولی درآزمون ورودی پروانه کارآموزی داده می شود .
ماده ۲۲ :
دارندگان رتبه قضایی که دوسال و یاکمتر سابقه کار قضایی دارند مکلف به شـرکت درآزمون ورودی ، طی دوره کارآموزی و شـرکت در اختبار می باشند .
ماده ۲۳ :
دارندگان رتبه قضایی که بیشتر از ۲ سال و کمتر از ۵ سال سابقه کار قضـایی دارند از شـرکت درآزمون ورودی و طـی دوره کارآموزی معــاف می باشند لیکن بایستی دراختبار شرکت نمایند .
ماده ۲۴ :
قضاتی که دارای بیش از ۵ سال سابقه کارقضایی می باشند بشرط نداشتن بیش از ۶۰ سال سن از شرکت درآزمون ورودی ، طی دوره کارآموزی و اختبار معاف می باشند ولیکن بایستی بمدت ۶ ماه در دفتر یکی از وکلای مجرب که حداقل ۲۰ سال سابقه کار داشته باشد بعنوان وکیل همکار مشغول بکار گردند و پس از طی دوره گواهی مربوطه را از وکیل همکار اخذ و تحویل دفتر کانون نمایند .
تبصـره : تخلف از تکلیف مذکور مستوجب مجازات انتظامی درجه ۴ والزام وکیل به طی مجدد دوره می باشد .
ماده ۲۵ :
مدت کارآموزی وکالت حداقل ۱۲ ماه تمام است که بنا به تشخیص و مصلحت ممکن است هیات مدیره هرکانون مدت مذکور را تا ۱۸ ماه اضافه نماید .
تبصره – درصورت مردود شدن کارآموز در اختبار و یاعدم شرکت وی بدون عذر موجه کارآموزمردود تلقی و مکلف به تجدید دوره بصورت کامل است . کارآموزانی که استمهال می نمایند می بایست تقاضای خود را به دفتر کانون تسلیم و رسید دریافت دارند درمورد اخیر کارآموزمجاز به شرکت در اختبار بعدی بدون احتساب زمان است .
تبصره ۲ – مدت کاراموزی هرکارآموز نمی تواند بیش از سه سال ادامه داشته باشد مگر در موارد استثنائی که به تشخیص هیات مدیره است درصورتی که کارآموز قادر به قبولی درآزمون اختبار در طی سه سال نگردد پروانه کارآموزی باطل و بایستی مجدداً درآزمون ورودی شرکت کند .
ماده ۲۶ :
کارآموزان درزمان دریافت پروانه کارآموزی می بایست تقاضا نامه ای مشتمل بر موارد ذیل را تکمیل نمایند ؛
۱-نام و نام خانوادگی ، نام پدر ومحل اقامت متقاضی .
۲- ذکر اشتغالاتی که قبلاً داشته و یا دارد و تعهد به اینکه در ظرف مدت ۶ ماه سازمان و یا نهاد دولتی مذکور قطع رابطه نماید ومدرک مورد لزوم را به کانون ارائه دهند .
۳-تصریح به نداشتن سوء سابقه کیفری و درصورت دارا بودن سابقه ذکر عنوان اتهام و مجازاتی که به آن محکوم گردیده اند .
۴- تصریح به عدم اعتیاد به مواد مخدر و روان گردان و مشروبات الکلی .
۵- ذکر مجوز قانونی تقاضا .
ماده ۲۷ :
کانون می تواند جهت تشخیص حسن سابقه خدمت متقاضیان یا تائید مراتب و مدارک متقاضی از هرمرجعی که مصلحت بداند استعلام کرده و خلاصه پرونده کارگزینی متقاضی را مطالبه نماید . درصورت عدم پاسخ مراجع مذکور ظرف مدت ۲ ماه ازتاریخ استعلام کانون می تواند به متقاضی پروانه بدهد النهایه درصورتی که بعداً معلوم شود مدارک متقاضی اصیل نبوده یا مراتب اعلام شده نادرست بوده است به تقاضای رئیس کانون و به رای دادگاه انتظامی وکلا کارآموز متخلف از ادامه دوره معلق گردیده تا به پرونده وی رسیدگی گردد .
ماده ۲۸ :
هرکارآموز پس از دریافت پروانه کارآموزی ، نزد یکی از وکلای با سابقه که حداقل ۸ سال سابقه وکالت پایه یک و یا ۴ سال وکالت پایه یک و ۴ سال قضاوت را داشته باشند بعنوان وکیل سرپرست کارآموزی می نماید .
تبصره ۱ : تعیـین وکیـل سرپرست با آموزش و اختباراست . کارآموزان می توانند حداکثر اسامی ۳ وکیل را به عنوان وکلای سرپرست خود اعلام تا کمیسیون با توّجه به مصلحت کانون ، وکیل و کارآموز ، از بین معرفی شدگان یکی را انتخاب نماید . این امر مانع از آن نیـست که کمیسیون وکیل دیگری را بعنوان وکیل سرپرست کارآموز تعیین نماید .
تبصره ۲ : تغیـیر وکیل سرپرست برای یکبار در یکدوره کارآموزی و بنا به تقاضای وکیل ،کارآموز و یا بازرس کانون باوجود عذرموجه و به تشخیص هیات مدیره کانون مجاز خواهد بود .
ماده ۲۹ :
پس از دریافت پروانه کارآموزی ، کارآموز مکلف است حداکثر ظرف مدّت ده روز خود را به دفتر وکیل سرپرست معرفی نموده و گواهی شروع به دوره کارآموزی را از وکیل سرپرست اخذ و جهت ضمیمه شدن به پرونده تحویل کانون نماید . تاریخ شروع به کارآموزی از تاریخ مندرج در گواهی مذکور خواهد بود .
تبصره : در صورتیکه کارآموز بدون عذر قانونی ظرف مدّت ۲ ماه از تاریخ دریافت پروانه کارآموزی خود را به دفتر وکیل سرپرست معرفی ننماید پروانه کارآموزی وی به پیشنهاد رئیس کانون و رای دادگاه انتظامی وکلاء باطل می شود . رای دادگاه انتظامی دراینخصوص قابل اعتراض دردادگاه عالی انتظامی وکلا است .
ماده ۳۰ :
کارآموز موظف است در دوره کارآموزی تکالیف ذیل را تحت نظر کانون و کمیسیون اختبار انجام دهد :
۱-کارهای معاضدتی مرجوعه
۲-حداقل شرکت در ( ــ ) از جلسات سخنرانی که در محل کانون و یا اماکنی که قبلاً اعلام می گردد انجام می شود .
۳-حضور در جلسات دادرسی با فاصله متناسب حداقل ۴ جلسه در ماه .
۴-تهّیه گزارش از یک پرونده در ازاء هر یک ماه کارآموزی گذرانده شده .
۵-همکاری با ارکان کانون اعم از دادسرا ، دادگاه ، شعب معاضدت یا سایر کارهای اداری و دفتری که بوی ارجاع می شود .
۶-حضور در دفتر وکیل سرپرست حداقل ۳ روز در هفته
۷-شـرکت در جلسـات آمـوزشی که توسـط کانون و یا کمیسیونهای آن تشکیل می گردد .
تبصره : دادگاه ها می بایسـت پرونده های مطروحه خود را با رعایت مصلحت اصحـاب دعوی جهت مطالعه و تهیّه گزارش در اختیار کارآموزان قرار دهند .
ماده ۳۱ :
هرکارآموز دارای دفترچه مخصوص خواهد بود که از طرف کانون به او داده خواهد شد دراین دفترچه باید حضور در جلسات دادگاهها به گواهی روسای دادگاهها و کارهایی که نزد وکیل سرپرست انجام داده است و حسن اخلاق در دوره کارآموزی به گواهی وکیل سرپرست و کارهای معاضدت قضایی به گواهی شعب معاضدت قضایی یا ریاست کانون و تمرینات و سخنرانیها واظهارنظرپایان دوره به گواهی رئیس کمسیون آموزش و اختبارکانون و کارهایی که در کانون انجام می دهند به گواهی مدیر داخلی کانون برسد .
ماده ۳۲ :
کارآموز تا زمانیکه پروانه وکالت دریافت نداشته باشد نمی تواند از عنوان وکیل دادگستری استفاده نماید در غیر اینصورت عمل وی برای بار اوّل مستوجب تعلیق تا ۶ ماه از کارآموزی و در صورت تکرار ابطال پروانه کارآموزی توسط دادگاه انتظامی وکلا است .
ماده ۳۳ :
کارآموز مکلف است در هفته حداقل ۳ روز در دفتـر وکیل سرپرست حضـور داشتـه باشد و کارهایی را که قبـول می نمـاید تحـت نظر وکیل سـرپرست انجام دهد .
کارآموز می تواند برای کارهایی که خود قبول می نماید حق الزحمه ای که بیش از ۶۰% تعرفه حق الوکاله وکیل پایه یک نباشد از صاحب کار دریافت دارد .
ماده ۳۴ :
کارآموز بایستی در هنگام قبول کار از وکالت نامه های مخصوص کارآموزان استفاده نموده و با قید کلمه کارآموز وکالت بعنوان درجه خود آنرا به امضای وکیل سرپرست برساند . کارآموزان حق تاسیس دفتر وکالت بصورت مستقل از دفتر وکیل سرپرست را به هیچ عنوان ندارند و در صورت چاپ سربرگ و کارت ویزیت از قید کلمات کلی مانند قبول وکالت در دعاوی حقوقی و کیفری و امثالهم منع می گردند . تخلّف از موارد فوق مستوجب مجازات انتظامی مندرج در ماده می باشد .
ماده ۳۵ :
کارآموزان مکلف به حفظ ظاهر خود بوده و می بایست رعایت شئونات حرفه ای ، اخلاقی و عرفی جامعه را بنمایند . کارآموزان می توانند ازنشانه مخصوص وکلا که بر روی لباس آنها نصب می شود استفاده نمایند . تهیّه سربرگ ، مهر و کارت با قید کلمه کارآموز وکالت و همچنین درج نشانی دفتر وکیل سرپرست برای کارآموزان بلامانع است .
ماده ۳۶ :
کارآموزان از قبول پرونده هایی که مرجع تجدید نظر یا فرجام آن دیوان عالی کشور است از ابتدا ممنوع می باشند . اقدام در اینخصوص مستوجب تعقیب انتظامی درجه ۴ به بالا خواهد بود و دادگاهها بایستی ازقبول چنین وکالتنهایی خودداری نمایند .
ماده ۳۷ :
کارآموز از تاریخ دریافت پروانه کارآموزی تا ۲ ماه مجاز به قبول پرونده در مـراجع قضـایی چه به استـقلال و یا با همـکاری دیـگر وکلا و کارآموزان نمـی باشند هر کارآموز حداکثر ماهیانه حـق وکالت تنها در ۲ پـرونده آنهم در حـوزه قضایی کانـون متـبوع خـود را خـواهد داشـت این امـر مانـع از قبـول کار در مـراجع غیـر قضایی نیست .
ماده ۳۸ :
کارآموزان نمی توانند به شغل دیگری که منافی با حیثیت و شئـون وکالت است اشتغـال ورزند .
ماده ۳۹ :
کارآموزان وکالت در دوره کارآموزی باید حسن اخلاق و رفتار و کردار با ارباب رجوع ، قضات دادگاهها ، کارمندان و همکاران و غیره را داشته باشند . چنانچه به تشخیص کمیسیون آموزش واختبار خلاف آن احراز شود با تائید رئیس کانون و رای دادگاه انتظامی کانون بدواً از ادامه دوره کارآموزی معلق و پس از رسیدگی پروانه کارآموزی آنـان باطـل می گردد . رای صادره قابل اعتراض در دادگاه عالی انتظامی وکلا می باشد .
ماده ۴۰ :
کمیسیون کارآموزی بایستی حداقل ۴۵ روز قبل از اختبار اعلامیه ای مشتمل بر ساعت ، روز ، ماه و سال برگزاری اختبار کتبی وشفاهی را در تابلو اعلانات کانون وکلا و دادگستری مرکز استان محل استقرار کانون نصب نماید .
ماده ۴۱ :
کارآموزان مکلفند پس از طی دوره کارآموزی ضمن اعلام مراتب آمادگی تقاضا نامه خود همراه با دفترچه کارآموزی ، گزارشات ، هزینه برگزاری آزمون اختبار و دیگر مدارک خواسته شده را حداکثر تا ۲۰روزقبل ازبرگزاری اختبار به کانون تحویل نمایند . ریاست کانون کلیه تقاضاها و ضمائم راجهت بررسی و احراز شرایط شرکت در اختبار به کمیسیون آموزش اختبار ارجاع می دهد . کمیسیون آموزش و اختبار پس از بررسی کلیه تقاضاها ، کسانیکه شرایط شرکت در اختبار را دارا باشند به ریاست کانون اعلام می دارد .
تبصره : کسانیکه به تصمیم کمیسیون آموزش واختبار اعتراض داشته باشند ظرف مدّت ۳ روز از تاریخ اعلام اسامی می توانند مراتب اعتراض خود را به رئیس کانون ارائه نمایند ، اعتراض در هیات مدیره مطرح و تصمیم هیات مدیره در اینخصوص قطعی است .
ماده ۴۲ :
پس از طرح و قبول تقاضای شرکت در اختبار بدواً اختبار کتبی از کلیه دروس حقوقی و جزایی بعمل می آید . اختبار شفاهی در صورتی از کارآموز بعمل می آید که حداقل معدل اختبار کتبی وی ۱۰ باشد و قبولی در کل اختبار مستلزم کسب معدل ۱۰ از آزمون اختبار کتبی و شفاهی است .
تبصره : چنانچه کارآموزان وکالت در طی دوره کارآموزی محکوم به تخلّف انتظـامی از درجـه ۴ بـه بالا گردند دوره کـارآمـوزی آنان برای یک بار دیگر تجدید خواهد شد .
ماده۴۳ :
پس از قبول در آزمون کتبی و شفاهی و حاضر شدن پروانه وکالت و قبل از تسلیـم به متقاضی ، مشارالیـه می بایست در حضور ریاست کانون و اعضـای هیات مدیره به شرح ذیل قسم یاد کرده و قسم نامه را نیزامضاء نماید .
« قسم نامه »
دراین موقع که می خواهم به شغل شریف وکالت نایل شوم ، به خداوند قادر متعال قسم یاد میکنم ،که همیشه قوانین و نظامات را محترم شمرده و جز عدالت و احقاق حق منظوری نداشته و برخلاف شرافت قضاوت و وکالت اقدام و اظهاری ننمایم و نسبت به اشخاص و مقامات قضایی و اداری و همکاران و اصحاب دعوی و سایر اشخاص رعایت احترام را نمـوده و از اعمـال نظریات سیـاسی و خصوصــی و کینه توزی و انتقامجوئی احتراز نموده و در امور شخصی و کارهائی که از طرف اشخاص انجام میدهم راستی و درستی را رویه خود قرار داده و مدافع از حق باشم و شرافت من وثیقه این قسم است .
ماده ۴۴ :
پس از قبولی در اختبار کتبی و شفاهی و اتیان سوگند به پذیرفته شدگان پروانه وکالت درجه ۲ داده می شود به استثنای اعضای هیات علمی دانشکده های حقوق که حداقل ۴ سال سابقه آموزشی داشته باشند که به آنان پروانه وکالت پایه یک داده می شود .
ماده۴۵ :
کسانیکه بموجب ماده ۱۸۷ قانون برنامه سوّم توسعه پروانه مشاوره حقوقی اخذ نموده اند وکیل درجه ۲ محسوب می شـوند و مکلفند بمـدّت ۶ ماه نزد یکی از وکلای دادگستـری که دارای شرایط موضوع ماده ۴ باشد آمـوزش ببـینند بـدون آنـکه لـزومی بـه انجام تکالیف کارآموزی و شـرکت در اختبار داشته باشند .
تبصـره : جهت قضات دادگستری با بیش از ده سال سابقه کار قضایی ، اساتید دانشگاه که دارای درجه دکترای تخصصی حقوق باشند وپروانه مشاوره موضوع ماده ۱۸۷ داشته باشند ازتکلیف موضوع این ماده معاف و برای آنان پروانه پایه یک صادر خواهد شـد و مدارک مثبـت مـوارد آمده در فـوق بایستـی قبل از صدور پروانه به کانون تحویل گردد .
ماده ۴۶ :
وکلای پایه ۲ حق وکالت در دیوان عالی کشور و دیوان عدالت اداری را ندارند چه بطور معمول و یا طرق فوق العاده رسیدگی . این امر مانع وکالت وکیل در مراحل بدوی و تجدید نظر دعاویی که مرجع فرجام خواهی آن دیوان عالی کشور است نمی باشد .
ماده۴۷ :
وکلای پایه دو پس از گذشت ۴ سال از اخذ پروانه وکالت چنانچـه محکومیت انتظامـی از درجه ۴ به بالا نداشتـه باشند می توانند تقاضای ترفیع نمایند . که در اینخصوص کمیسیون ترفیعات از آنان آزمون ترفیع بعمل آورده و پس از قبولی با لحاظ سایر شرایط قانونی به متقاضی پروانه پایه یک داده می شود . در صـورت عدم قبـولی متـقاضی تا یـک سـال دیگر حق شرکت در آزمون ترفیع را نخواهد داشت .
ماده ۴۸ :
کلیه مقررات انتظامی آمده در قانون و آئین نامه اجرایی آن در خصوص وکلا نسبت به کارآموزان نیز در طی دوره کارآموزی جاری می باشد .
ماده ۴۹ :
کارآموزان وکالت از تاریخ شروع به کارآموزی تحت حمایت صندوق حمایت از وکلا و کارگشایان بوده و بایستی نسبت به پرداخت وجوه مقرره از طرف صندوق اقدام نمایند .
کمیته آزمون ، آموزش و ترفیعات آقایان:
۱- ابوالقاسم برازجانی ۲- پرویز سجادی ۳- سید حسام جعفری ۴- شهرام مختاری
