اولین مجمع جهانی وکلا (Global Lawyers Forum) به میزبانی کانون سراسری وکلای دادگستری چین (ACLA) در تاریخ ۹ و ۱۰ دسامبر ۲۰۱۹ (۱۸ و ۱۹ آذر ۹۸) با شرکت حدود ۹۰۰ نفر از رؤسای کانونهای وکلای دادگستری، وزرای دادگستری و مقامات قضائی و وکلای برجسته ۸۹ کشور در شهر گوانگژو برگزار شد. حسب گزارش وبسایت مربوطه، این کنگره ۷ مهمان ویژه با دعوت مشترک رئیس کانون سراسری وکلای چین و وزیر دادگستری این کشور داشت که شامل آقایان هوراسیو برناردز نتو- رئیس کانون وکلای بین المللی (IBA)، جروم کری روث- رئیس اتحادیه بین المللی وکلا (Union Internationale des Avocats)، ریچارد اتکینز- رئیس کانون وکلای انگلستان و ولز، فرید عبدالغفور- رئیس کانون وکلای مالزی، مرتضی شهبازی‌نیا- رئیس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران، پراشانت کومار- رئیس کانون وکلای دادگستری هند و چان هی‌لی- رئیس کانون وکلای دادگستری کره جنوبی بودند.
مراسم در دو روز برگزار شد. صبح روز ۹ دسامبر در مراسم افتتاحیه رئیس کانون وکلای سراسری چین، وزرای دادگستری کشورهای چین، ایران، مراکش، ازبکستان، روسیه، آذربایجان و کوبا و رئیس IBA سخنرانی کردند که محور اصلی سخنرانی‌ها حاکمیت قانون و نقش وکلا در آن و نیز گزارش تحولات ملی کشورها در سیستم قضائی و نهاد وکالت بود.
سخنرانی آقای آوایی وزیر دادگستری ایرانجناب آقای آوائی وزیر دادگستری کشورمان در این جلسه ضمن تبیین مواضع جمهوری اسلامی ایران در مسائل حقوقی بین‌المللی، پیشنهاد نمود راهکارهای همکاری حقوقی در چارچوب تشکیل اتحادیه جهانی حقوقدانان و کانونهای وکلای دادگستری در دستور کار قرار گیرد.
سخنرانی ریاست اتحادیه در مجمع جهانی وکلا
بعد از ظهر همان روز نیز رئیس اتحادیه وکلا و مشاوران اتحادیه اروپا، رئیس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران و رؤسای کانونهای وکلای کشورهای انگلستان و ولز، مالزی، فیلیپین، آذربایجان، ازبکستان، روسیه، هند، هنگ‌کنگ و ژاپن سخنرانی کردند. محور سخنرانی رئیس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران موضوع حاکمیت قانون و نقش دادگستری و کانون وکلای مستقل در آن، مسئولیت اجتماعی وکلا و لزوم همکاری بین المللی در این زمینه بود که با توجه به محتوای متفاوت آن، با استقبال حاضران مواجه شد.
در کنار دیدار با وزیر دادگستری ازبکستان و معاونان وزرای دادگستری آذربایجان و روسیه در حاشیه مراسم، دیدارهای دوجانبه با رئیس کانون وکلای بین المللی (IBA) و برخی رؤسای کانونهای وکلای حاضر شامل ژاپن، مالزی، هند، فیلیپین، چین، روسیه، ازبکستان، آذربایجان، کره جنوبی، هنگ‌کنگ، انگلستان و ولز، نیجریه، کنیا و رئیس اتحادیه وکلا و مشاوران اتحادیه اروپا از جمله فعالیت های رئیس اتحادیه در این مجمع بود. تبیین ساختار و وضعیت کانونهای وکلای دو طرف و نیز تأکید بر ضرورت مقابله مجامع حقوقی با اقدامات یک‌جانبه برخی کشورها در اعمال تحریم و خروج یک‌جانبه از معاهدات با توجه به مغایرت این اقدامات با حاکمیت قانون در عرصه بین‌المللی و نیز مغایرت تحریم‌ها با حقوق بشر، محور این دیدارها بود. نکته قابل توجه اظهار شگفتی برخی وکلای کشورهای دیگر پس از اطلاع از قدمت نهاد وکالت در ایران و تعداد زیاد وکلا و بویژه وکلای زن در ایران بود.
ملاقات با آقای آنار باقرف رئیس کانون وکلای جمهوری آذربایجانهمچنین در حاشیه همایش، میزگردی با حضور رئیس IBA و رؤسای کانونهای وکلای کشورهای مختلف برگزار شد که در این میزگرد نیز بر اهتمام کانونهای وکلای دادگستری نسبت به رعایت حاکمیت قانون در سطح بین المللی تأکید شد.
در مورد این کنگره چند نکته قابل توجه بود. اول حمایت کامل و همه جانبه دولت و دستگاه قضائی چین از کانون وکلای این کشور به نحوی که تمام امکانات شهر ۲۰ میلیون نفری گوانگژو در خدمت این همایش قرار گرفته بود و مقامات استانی و نیز وزیر دادگستری (رئیس قوه قضائیه چین) اهتمام کامل خود را برای موفقیت این همایش و کمک به اعتلای کانون وکلای چین به کار گرفته بودند. وزیر دادگستری چین و رؤسای دادگستری های استانی در همه مراسم اصلی و ضیافت شام حضور داشتند. کمک مالی به برگزاری همایش، دراختیار گذاشتن کامل پلیس، تبلیغات گسترده شهری با امکانات شهرداری، خدمات فرودگاهی ویژه برای میهمانان، دعوت مقامات کشورهای مختلف توسط وزیر دادگستری و تأمین هزینه حضور آنها توسط دستگاه قضائی و … نمونه‌هایی از خدمت نهادهای حاکمیتی و عمومی به کانون وکلا بود. این همکاری به حدی برجسته بود که رشک بسیاری از حاضران را برانگیخت و البته بی‌توجهی مسئولان کشورمان به نهاد وکالت را برجسته‌تر کرد. در حالی‌که ایران یکی از قدیمی‌ترین و پرجمعیت‌ترین کانونهای وکلا را در سطح آسیا و شرق اروپا دارد و می‌تواند باعث افتخار کشور باشد.
نکته دوم بازدید از مرکز خدمات قضائی گوانگژو بود که با همکاری وزارت دادگستری و کانون سراسری وکلای دادگستری چین به شیوه ای کاملاً مدرن و مبتنی بر فناوری اطلاعات و فضای مجازی فعالیت می‌کرد. این مرکز علاوه بر خدمات مشاوره و معاضدت قضائی به صورت گسترده و با استفاده از امکانات شبکه های اجتماعی و نیز فضای مجازی اقدام به ارائه خدمت به شهروندان گوانگژو می‌کند و از سیستم نظارت و کنترل بسیار پیشرفته‌ای برخوردار است و روزانه صدها هزار تماس تلفنی و پیامکی شهروندان را در زمینه های مختلف حقوقی پاسخ می‌دهد. این مرکز که به زعم شرکت‌کنندگان اروپایی و آسیایی منحصر به فرد و بسیار پیشرفته است، با هزینه دولت و دستگاه قضائی چین اداره می‌شود و منبع درآمد قابل توجهی برای وکلای این شهر است. در آینده گزارش کاملی از نحوه فعالیت این مرکز ارائه خواهد شد.
نکته سوم استقبال گسترده رؤسای کانونهای وکلای دادگستری کشورهای آسیائی بویژه آسیای میانه و کشورهای شرق اروپا برای همکاری با کانونهای وکلای دادگستری ایران بود. در چند اجلاس اخیری که امکان سخنرانی در مجامع بین‌المللی وکلا در کشورهای آذربایجان و گرجستان و چین فراهم شده است، آشنایی این کانونها با سابقه و توانمندی کانونهای ایران باعث ایجاد روابط دوستانه و نیز علاقه وافر آنها به همکاری با کانونهای وکلای دادگستری ایران شده است. به نظر می‌رسد درصورت استفاده از این فضای بسیار مناسب و همکاری قوه قضائیه و وزارت خارجه، کانونهای وکلای دادگستری می‌توانند با برگزاری نشست‌های بین‌المللی در ایران، نقش محوری در این زمینه ایفاء کنند. نقشی که هم اکنون در اختیار برخی کانونهای کشورهای اروپائی است. امید است مسئولان کشور، ارزش دیپلماسی حقوقی و مدنی را درک کنند و همانند بسیاری دیگر از کشورها، نهادهای مدنی را در این زمینه یاری کنند.
نکته چهارم چین بعد از پیوستن به سازمان تجارت جهانی با موسسات حقوقی خارجی اجازه فعالیت در آن کشور ها را می دهد. در این زمینه از سوی رئیس اسکودا مذاکراتی با رئیس و نائب رئیس کانون سراسری وکلای دادگستری چین برای انعقاد یک تفاهم نامه صورت گرفت تا همکاران ایرانی که امکان حضور در آن کشور را در قالب موسسات حقوقی را دارند بتوانند از امکان قانونی مذکور بهره گیرند.
