زنان جامعه را بهتر اداره می کنند یا مردان؛ سال هاست این موضوع در گستره جهانی محل بحث و جدل و مناقشه است. صبغه مدیریت مردانه در تاریخ و در حال حاضر چنان غالب است که طرفداران و مخالفان این نوع مدیریت مشکل چندانی برای آوردن شاهد مثال ندارند. اما با وجود اینکه مصادیق مدیریت زنانه در تاریخ چندان زیاد نیست. دست موافقان این نوع مدیریت برای آوردن مثال پرتر از مخالفان است. ظاهرا زنانی که به سطحی مثال زدنی از قدرت رسیده اند، نوعا بهتر از همتایان مردشان عمل کرده اند. این مناقشه به کنار، به روش استقرایی ادعا شده است که مدیریت زنانه نوعا سالم تر و مسالمت آمیز تر از مدیریت مردانه است.
زنان بهانه جنگ هایی بوده اند ولی خود کمتر جنگی را راه انداخته اند. توانمندی بیشتری درکارگروهی، ارتباط بیشتر با زیر دستان و تشویق آنان و تفویض اختیار، تقویت صداقت در کار، پاسخ گویی بهتر و سریع تر به درخواست های کمک، تحمل بیشتر دیدگاه مخالف و تکثرگرایی، تشخیص سریع تر و دقیق تر مشکلات و سرعت بیشتر در تصمیم گیری از جمله مزایایی هستند که برای مدیریت زنانه برشمرده می شوند. از مناصب عمومی و حاکمیتی و ملاحظات آنها که بگذریم، در حوزه های درخشانی از مدیریت موافق زنان جود دارند. علاوه بر مدیریت زنان در بسیاری از شرکت های بزرگ دنیا، نظام های صنفی نیز حضور پر رنگ زنان در عرصه مدیریت را تجربه کرده اند و در نتیجه این تجربه های موفق، هم اکنون زنان در بسیاری از کشور ها از حیث کمی و کیفی نقش چشمگیری در کرسی های مدیریتی و ریاستی کانون های وکلا دارند.
در کشور ما با اینکه سطح کمی مشارکت زنان در هیئت های مدیره قابل توجه نیست ولی در دو دهه اخیر حضور موفق تعدادی حتی اندک از بانوان وکیل در هئیت های مدیره و به ویژه تصدی نیابت رئیس و ریاست برخی کانون ها به دست آنان، اعتماد به نفس زنان وکیل را برای حضور در عرصه رقابت صنفی مضاعف کرده است.
با این حال، با ناخشنودی می توان گفت که هنوز حضور مدیران زن در کانون های وکلا قابل قیاس با مردان نیست و تناسبی هم با نقش زنان وکیل در صنف ندارد.
انتخابات کانون های وکلا، صرف نظر از مسائل پیرامونی بررسی صلاحیت ها، کاملا رقابتی، آزاد و در اختیار صنف است و خوشبختانه زنان با محدودیت قانونی برای حضور در این عرصه مواجه نیستند. تجربه نشان داده حضور زنان در هیئت های مدیره و در مناصب ریاستی کانون ها علاوه بر تاثیر مثبت در سطح کلان در حوزه مسائل زنان، جوانان، حقوق شهروندی و خانواده اثری بیشتر از مدیران مرد دارد. با این حال به نظر می رسد برخی عوامل منجر به عدم اقبال شایسته به زنان در انتخابات کانون های وکلا می شود که از جمله آنها میتوان به غلبه فرهنگ مرد سالاری و تصدی سنتی جایگاه های مدیریتی زنان توسط مردان، عدم باور واقعی به توان مدیریتی زنان، محدودیت های مالی، اجتماعی و موضوعی برای تبلیغات انتخاباتی زنان به نسبت مردان، نمادین و محدود بودن حضور زنان در فهرست های انتخاباتی و تبعیت از رویکرد کلی حاکم بر عرصه مدیریت عمومی کشور اشاره کرد.
جامعه وکالت به عنوان پرچمدار حاکمیت قانون فی نفسه باید فارغ از نگاه جنسیتی باشد ولی با توجه به شرایط فوق می تواند به عنوان یک نهاد مدنی پیشرو، عرصه را برای زدودن برخی محدودیت های سر راه مشارکت مدیریتی زنان فراهم الگویی شایسته در این زمینه ارائه کند. در این راستا و تا رسیدن به سطح معقولی از مشارکت مدیریتی زنان، تبعیض مصبت در رأی دادن به داوطلبان زن در شرایط برابر، امری معقول و ضروری به نظر می رسد، کمااینکه اهمیت حضور زنان در سطوح مدیریتی حتی در حوزه های سیاسی به حدی است که برخی نظام های تنظیم گری، گاه با تبعیض مثبت، حداقلی از مشارکت مدیریتی زنان را اجباری کرده یا احزاب و تشکل ها را ملزم به اختصاص در صد قابل توجهی از لیست خود به نامزدهای زن کرده اند.
رئیس اتحادیه سراسری کانون های وکلا
روزنامه شرق مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۰۱
