فرسودگی شغلی در حرفه وکالت
در بادی امر لازم است برای آَشنایی بیشتر در خصوص فرسودگش شغلی، تعریف دقیقی از این پدیده ارائه شود. فرسودگی شغلی حالت خستگی عاطفی، جسمی و ذهنی است که در اثر استرس بیش از حد و طولانی، ایجاد می شود.[۱] با ادامه استرس، شما علاقه و انگیزه خود را از دست می دهید که همین امر سبب می شود انرژی شما برای ادامه ی فعالیت حرفه ای کاهش یابد. لذا فرسودگی شغلی عامل بازدارنده‌ای برای ایجاد و گسترش خشنودی شغلی است. این سندروم که ناشی از استرس مزمن در محیط کار نمود پیدا می کند با سه بُعد مشخص میشود که عبارتند از:
- احساس کاهش و فرسودگی انرژی
- افزایش فاصله ذهنی شخص با شغل مربوطه
- احساسات منفی نسبت به محیط کار
- بدبینی مربوط به شغل فرد
- کاهش سطح کارآیی حرفه ای.[۲]
در واقع در برخی از مشاغل، افراد بیش از سایرین در معرض فرسودگی شغلی قرار می گیرند. این امر به موجب محیط کار، غیرقابل پیشینی بودن نتایج و مراجعینی است که شاغلین با آن ها روبرو هستند. از همین رو، با توجه به ساختار برخی از حرفه ها استرس به طور مدام در محیط کار وجود دارد اما در صورت عدم پیشگیری از آن، از یک رو استرس رشد می کند و از روی دیگر، فرسودگی شغلی ایجاد می کند.[۳]
فرسودگی شغلی در حرفه ی وکالت
فرسودگی شغلی در حرفه وکالت از علل مختلفی ایجاد می شود که علی الاصول عوامل ذیل در ایجاد آن دخیل هستند:
- حساسیت بالای برخی پرونده‌ها به دلیل ارتباط با جان مردم
- بالا بودن سطح تنش میان وکیل با سایر کنشگران نظام حقوقی
- تهدید جانی وکلا از سوی طرف مقابل دعوا
- قابل پیش‌بینی نبودن تصمیمات دادگاه و احتمال به خطر افتادن اعتبار وکیل
- انتظارات غیرعادی جامعه از وکلای دادگستری
اگرچه فرسودگی شغلی به هیچ وجه اختلال محسوب نمی شود اما این اتفاق، نتیجه استرس متمادی در جریان فعالیت حرفه ای است که به دلیل بی توجهی و عدم پیشگیری به مرور زمان تبدیل به فرسودگی شغلی می شود. فشار روانی گاهی مفید است ولی چنانچه از حد خارج شود برای سلامتی انسان مشکلاتی جدی ایجاد خواهد کرد.[۴]
از همین رو، انسان همیشه در تلاش است تا عواملی که باعث ایجاد فشار می شود را پیدا کرده و راه حلی برای کنترل آن بیابد.
همچنین وکلا علاوه بر استرس های مربوط به محیط کاری گاهی بدلیل عدم قدردانی موکل دچار سرخوردگی می شوند. وکلا نه تنها از کار حقوقی، بلکه از استرس گزارش دهی به موکلین خود و دریافت بازخورد منفی از آن ها، احساس خستگی و فرسودگی می کنند.[۵] طی تحقیقات انجام شده وکلا در مقایسه با درمانگران و کارکنان خدمات اجتماعی میزان قابل توجهی از فشار روانی ثانوی و فرسودگی شغلی را نشان می دهند که موارد این فرسودگی عبارتند از: انرژی کم، خلق و خوی افسرده، احساس اینکه موکل آسیب دیده زندگی آنها تحت تاثیر قرار داده، کم شدن علاقه به فعالیت های لذت بخش، درک منفی از عملکرد خود و کار، اختلالات خواب و عدم تمرکز کافی. [۶] لذا ضروریست در راستای کاهش ضربات روحی ثانویه ای که وکلا به سبب ارتباط طولانی با موکل متحمل می شوند، مورد بررسی و درمان قرار گیرند.
عدم اهمیت به این فرسودگی، به مرور زمان موجب دلسرد شدن وکلا و کم کاری آن ها خواهد شد. از همین رو، با توجه به خطرات و ریسک های جدی موجود در این حرفه، سلامت روحی و روانی یک وکیل بسیار حائز اهمیت می باشد. مادامی که یک وکیل با افسردگی دست و پنجه نرم کند نمی توان توقع داشت که به بهترین شکل به امورات و مسائل مردم رسیدگی نماید.
—————————————————————————————————————————————————————–
[۱]. Available at: (https://www.helpguide.org/articles/stress/burnout-prevention-and-recovery.htm)
[۲]. Available at: (https://www.who.int/news/item/28-05-2019-burn-out-an-occupational-phenomenon-international-classification-of-diseases)
[۳]. Available at: (https://www.forbes.com/sites/pauladavis/2021/04/27/how-to-address-burnout-in-the-legal-profession/)
[۴]. سانتراک، جان دبلیو، زمینه روانشناسی سانتراک، مهرداد فیروز بخت، موسسه خدمات فرهنگی رسا، ۱۳۸۳، ص ۲۸۷٫
[۵] . chuan chan,chang, jen tsi, feng, lun huang, wei, Occupational Stress and Burnout of Lawyers, Journal of
Occupational Health, August 2009, p 449.
[۶]. Levin, Andrew P, Vicarious trauma in attorneys, Pace Law Review, volume 24, September 2003, p 247.
همچنین ببینید: وکالت و ضرورت توجه به سلامت روان؛ تحقیقات صورت گرفته در ایالات متحده‌ی امریکا
